Wpisy z miesiąca: Grudzień 2012

O czym warto pamiętać pożyczając pieniądze?

Pożyczanie pieniędzy w gronie rodziny, przyjaciół albo znajomych jest dosyć powszechne. Jednak w momencie udzielania pożyczki, strony nie zawsze przywiązują należytą wagę do aspektów prawnych z nią związanych. Dający pożyczkę nierzadko krępuje się lub uważa za niestosowne w stosunku do bliskich osób zachować bardziej sformalizowane podejście przy zawieraniu tego rodzaju umowy. Zdarza się, że takie zachowanie obraca się później przeciwko niemu i w efekcie ma on trudności w odzyskaniu pieniędzy. Dzisiaj kilka słów o tym, na co zwrócić uwagę przy pożyczce pieniężnej.

Pożyczkę reguluje kodeks cywilny.

Jeżeli pożyczasz komuś pieniądze to zawierasz umowę pożyczki w rozumieniu prawa cywilnego. Umowa ta uregulowana jest w kodeksie cywilnym (art. 720 – 724). Z prawnego punktu widzenia, przez umowę pożyczki pieniężnej osoba, która pożyczki udziela czyli pożyczkodawca, zobowiązuje się przenieść określoną ilość pieniędzy na własność osoby, zaciągającej pożyczkę czyli pożyczkobiorcy. Pożyczkobiorca zobowiązany jest natomiast zwrócić tę samą ilość pieniędzy czyli inaczej mówiąc spłacić pożyczkę. Umowa pożyczki jest więc umową zobowiązującą dla obydwu stron. Dochodzi ona do skutku przez samo porozumienie się stron, czyli od tego momentu jest dla nich prawnie wiążąca. Prawnicy określają takie umowy mianem konsensualnych. Udostępnienie pieniędzy pożyczkobiorcy jest już zrealizowaniem zawartej umowy.

Kaucja pieniężna na zabezpieczenie wierzytelności banku.

Kaucja pieniężna dosyć często występuje w obrocie prawnym z udziałem banków. Jest to prosty i łatwy sposób zabezpieczenia wierzytelności. Kaucję pieniężną na rzecz banku przewiduje art. 102 Prawa bankowego.

Na czym polega kaucja?

Kaucja polega na tym, że w celu zabezpieczenia wierzytelności banku, dłużnik lub osoba trzecia (dawca zabezpieczenia) przenosi określoną kwotę pieniężną na bank. Przedmiotem kaucji bankowej mogą być zatem tylko pieniądze. Kaucję taką można ustanowić w złotych lub innej walucie. Co istotne, w wyniku ustanowienia kaucji, bank staje się właścicielem środków pieniężnych, które na nią się składają. Kaucja może zabezpieczać wierzytelności pieniężne banku, w tym przyszłe, czyli nieistniejące jeszcze w momencie jej ustanowienia, np. kredyt, który ma być dopiero udzielony.

Bank jest zobowiązany do zwrotu pieniędzy kaucjodawcy po spłacie całego zabezpieczonego długu, czyli kwoty głównej wraz należnymi odsetkami i prowizją czy innymi kosztami.

Jak ustanowić kaucję?

Jak powyżej wspomniałem, kaucję pieniężną na rzecz banku może ustanowić zarówno dłużnik banku, czyli osoba zaciągająca dług w banku – dłużnik osobisty, jak również osoba trzecia, która nie jest dłużnikiem osobistym. Do ustanowienia kaucji wymagane jest:

  • zawarcie umowy między bankiem a kaucjodawcą, oraz
  • wpłacenie pieniędzy na rachunek banku.

Odsetki – co o nich wiedzieć wypada?

Jeżeli szukasz definicji odsetek w kodeksie cywilnym, prawie bankowym czy innej ustawie to jej nie znajdziesz. Żadna ustawa nie określa, bowiem tego czym są odsetki. To jednak wcale nie oznacza, że obowiązujące prawo nie zawiera regulacji odnoszących się do odsetek, wręcz przeciwnie. Dzisiaj chciałbym przybliżyć Tobie najważniejsze z nich.

Czym są odsetki?

W odniesieniu do zobowiązań pieniężnych przez odsetki rozumie się wynagrodzenie za korzystanie z cudzych pieniędzy. Odsetki takie mają charakter kredytowy. Ich wielkość zależy od wysokości stopy procentowej, wysokości długu od którego są naliczane oraz czasu, w jakim dług powinien być przez dłużnika spłacony (np. pożyczka lub kredyt).

Wyróżnia się także odsetki za opóźnienie w spełnieniu zobowiązania pieniężnego. Wówczas odsetki mają charakter odszkodowawczy i represyjny wobec dłużnika.

Odsetki są świadczeniem okresowym i ubocznym wobec długu, z którym są związane. Dług jest świadczeniem głównym, jakie dłużnik ma obowiązek spełnić na rzecz wierzyciela. Odsetki mają natomiast charakter akcesoryjny, gdyż prawo do żądania zapłaty odsetek nie może powstać bez prawa do żądania zapłaty długu głównego. Jednak prawidłowość ta nie działa w drugą stronę, tj. jeśli roszczenie o zapłatę odsetek już powstało, to jest niezależne od prawa do żądania zapłaty długu głównego. Może zatem trwać po wygaśnięciu tego długu, być samodzielnym przedmiotem obrotu prawnego (np. przelewu) oraz może być dochodzone przed sądem niezależnie od długu głównego.

Usługi płatnicze – obowiązki informacyjne dostawców.

Dostawcy usług płatniczych (np. banki, SKOK-i, instytucje płatnicze) w związku z ich świadczeniem, zgodnie z wymogami ustawy o usługach płatniczych mają wiele obowiązków w stosunku do swoich klientów. Usługi płatnicze z reguły wykonywane są w oparciu o umowę zawartą z dostawcą. Ustawa nazywa ją umową ramową i określa jako umowę o usługę płatniczą regulującą wykonywanie indywidualnych transakcji płatniczych. Umowa taka może również zawierać postanowienia określające zasady prowadzenia rachunku płatniczego. Rachunkiem płatniczym jest także rachunek bankowy czy rachunek prowadzony przez SKOK jeżeli jest wykorzystywany do wykonywania transferów lub wypłat środków pieniężnych. O tym, co jest usługą płatniczą zgodnie pisałem tutaj: „Ustawa o usługach płatniczych – to warto wiedzieć”.

Sposoby i forma informowania klientów.

Wśród obowiązków nałożonych na dostawców usług płatniczych są również obowiązki o charakterze informacyjnym. Ustawa określa zakres informacji, jakie klient powinien otrzymać, sposoby ich przekazywania oraz kiedy powinno to mieć miejsce.