Author Archives: Rafał Skiba

Umowa pożyczki powyżej 1000 zł a forma dokumentowa.

Umowę pożyczki można zawrzeć w dowolnej formie i jeśli pożyczkodawca uzgodni z pożyczkobiorcą jej istotne warunki będzie ona ważna. Niemniej, kodeks cywilny dla pożyczek przekraczających pewną wartość zastrzega określoną formę dla celów dowodowych. Do niedawna, art. 720 par. 2 k.c. stanowił, że umowa pożyczki, o wartości większej niż 500 zł powinna być stwierdzona pismem dla celów dowodowych. Niedochowanie formy pisemnej powodowało niekorzystny skutek dla stron umowy sprowadzający się do tego, że w sporze sądowym dotyczącym pożyczki nie był dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron. Pisałem o tym tutaj: O czym warto pamiętać pożyczając pieniądze?

Od 08 września 2016 r. wymóg ten uległ zmianie, zarówno co do kwoty jak i formy. Zmienione brzmienie art. 720 par. 2 k.c. stanowi obecnie, że umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej.

Kwota wolna od zajęcia w egzekucji z rachunku bankowego – nowe zasady.

08 września 2016 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015 poz. 1311).  Ustawa ta zmienia m.in. brzmienie art. 54 ust. 1 prawa bankowego, określającego wysokość kwoty wolnej od zajęcia w toku egzekucji komorniczej prowadzonej z rachunku bankowego.

Tak było.

Do tej pory przepis ten stanowił, że środki pieniężne znajdujące się na rachunkach oszczędnościowych, rachunkach oszczędnościowo-rozliczeniowych oraz rachunkach terminowych lokat oszczędnościowych należących do jednej osoby, niezależnie od liczby zawartych przez nią umów, są wolne od zajęcia do wysokości trzykrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogłaszanego przez Prezesa GUS za okres bezpośrednio poprzedzający dzień wystawienia tytułu wykonawczego. Gdy dochodziło do zajęcia powyższych rachunków, bank był zobowiązany do przekazania komornikowi pieniędzy tylko ponad kwotę wolną od zajęcia, która w ostatnim czasie wynosiła przeszło 12 tys. zł. Przywilej kwoty wolnej od zajęcia w tej wysokości stosowany był jednorazowo w związku z zajęciem rachunku bankowego, a kwota ta nie była odnawialna. Po jej wyczerpaniu środki pieniężne znajdujące się na rachunku bankowym dłużnika podlegały przekazaniu do komornika w całości. Więcej na ten temat pisałem tutaj: Egzekucja komornicza z rachunku bankowego.

Rachunek rodzinny wolny od zajęcia egzekucyjnego.

W ciągu ostatnich miesięcy weszło w życie sporo zmian w przepisach prawnych regulujących działalność banków i innych instytucji finansowych. O niektórych  możesz przeczytać w poprzednich wpisach na tym blogu. Dzisiaj, tj. 20 sierpnia 2016 r. wchodzą w życie kolejne. Wprowadza je ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw. Wśród tych innych, zmienianych ustaw jest ustawa Prawo bankowe, zaś zmianą, którą chciałbym dzisiaj przybliżyć jest wprowadzenie nowego rodzaju rachunku bankowego, jakim jest rachunek rodzinny. Jego nazwa jest trochę myląca, gdyż może kojarzyć się z uniwersalnym rachunkiem otwartym w banku dla całej rodziny. Jest to jednak specjalny rachunek, który może być otwarty tylko w określonym celu jakim jest obsługa transferu środków pieniężnych pochodzących ze świadczeń socjalnych niepodlegających egzekucji.

Kto może otworzyć rachunek rodzinny?

Rachunek rodzinny może być otwarty w banku wyłączne dla osoby fizycznej, której przyznano niepodlegające egzekucji dodatki, zasiłki oraz inne kwoty, o których mowa w art. 833 § 6 i 7 Kodeksu postępowania cywilnego z wyjątkiem świadczeń alimentacyjnych. Będą to więc świadczenia 500 plus, świadczenia rodzinne, dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe, dla sierot zupełnych, zasiłki dla opiekunów, świadczenia z pomocy społecznej, świadczenia integracyjne. Rachunek rodzinny może być przeznaczony tylko do wpłacania pieniędzy pochodzących z takich świadczeń. Nie może być on zasilany wpływami pieniężnymi z innych źródeł np. z wynagrodzenia za pracę, alimentów, rent czy emerytur. Co również ważne, rachunek rodzinny nie może być rachunkiem wspólnym prowadzonym dla kilku osób fizycznych.

Centralna Informacja o Rachunkach i udzielanie informacji o rachunkach przez bank.

W dniu 01 lipca 2016 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz. 2015 poz. 1864). W odniesieniu do rachunków bankowych oprócz zmian, które przybliżyłem w dwóch poprzednich wpisach, wprowadza ona także regulacje nakładające na banki obowiązek udzielania posiadaczowi rachunku bankowego albo jego spadkobiercom zbiorczej informacji o umowach i rachunkach bankowych. Powołuje także do życia Centralną Informację o Rachunkach, mającą umożliwiać pozyskiwanie tych informacji.

Bank poinformuje posiadacza rachunku i jego spadkobierców o rachunkach bankowych.

Jeżeli posiadacz rachunku bankowego albo jego spadkobiercy poszukują zapomnianych rachunków będą mogli skorzystać z możliwości, jakie daje nowy art. 92ba ustawy Prawo bankowe. Przepis ten stanowi, że bank jest obowiązany udzielić posiadaczowi rachunku bankowego, będącemu osobą fizyczną, oraz osobie, która uzyskała tytuł prawny do spadku po posiadaczu rachunku, zbiorczej informacji o:

Rozwiązanie umowy rachunku bankowego – nowe przepisy i obowiązki banków.

Oprócz zmian dotyczących obowiązków informacyjnych banku w odniesieniu do dyspozycji wkładem na wypadek śmierci, o czym pisałem poprzednio, ustawa z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz. 2015 poz. 1864), która wchodzi w życie 01 lipca 2016 r. wprowadza także regulacje odnoszące się do tzw. rachunków uśpionych oraz wpływu śmierci posiadacza na umowę rachunku bankowego zawartą z bankiem. Zawarte one są w nowym przepisie, jakim jest art. 59a Prawa bankowego.

Kiedy umowa rachunku bankowego ulegnie rozwiązaniu?

Przepis ten stanowi, że umowa rachunku bankowego, którego posiadaczem jest osoba fizyczna, niezawarta w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, ulega rozwiązaniu z:

  • dniem śmierci posiadacza rachunku albo
  • upływem 10 lat od dnia wydania przez posiadacza rachunku ostatniej dyspozycji dotyczącej tego rachunku, a w przypadku, gdy umowa przewiduje prowadzenie więcej niż jednego rachunku – tych rachunków. Nie dotyczy to przypadków, gdy umowa rachunku oszczędnościowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej była zawarta na czas oznaczony dłuższy niż 10 lat.

Bank poinformuje o dyspozycji wkładem na wypadek śmierci.

01 lipca 2016 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz. 2015 poz. 1864). Wprowadza ona kilka istotnych zmian związanych z prowadzeniem  przez banki rachunków dla osób fizycznych. Jedna z nich dotyczy dyspozycji wkładem na wypadek śmierci.

Czym jest dyspozycja wkładem na wypadek śmierci?

Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci uregulowana jest w art. 56 prawa bankowego. Polega ona na tym, że posiadacz rachunku oszczędnościowego, oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej wydaje bankowi pisemną dyspozycję wypłaty pieniędzy ze swojego rachunku po śmierci wskazanym bliskim osobom. Dyspozycja taka może być wydana na rzecz małżonka, zstępnych (dzieci, wnuków, prawnuków), wstępnych (rodziców, dziadków, pradziadków) oraz rodzeństwa.

Kwota wypłaconych przez bank pieniędzy na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci, bez względu na ich liczbę, nie może być wyższa niż 20 krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku.

Kiedy może pomóc Rzecznik Finansowy?

W publikacji na temat rozpatrywania reklamacji przez bank i inne podmioty rynku finansowego obiecałem, że napiszę również wkrótce o Rzeczniku Finansowym. A, że u mnie – cytując bohatera pewnej polskiej komedii – słowo droższe od pieniędzy 🙂 , niniejszym to czynię. Rzecznik Finansowy ma dbać o prawa klientów banków, SKOK-ów czy ubezpieczycieli i dlatego dobrze wiedzieć, czym się zajmuje i kiedy można zwrócić się do niego o pomoc w swojej sprawie.

Rzecznik Finansowy zastąpił Rzecznika Ubezpieczonych.

Z dniem wejścia w życie ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym, Rzecznik Finansowy został powołany w miejsce funkcjonującego do tej pory Rzecznika Ubezpieczonych. Rzecznik Finansowy powoływany jest na 4 letnią kadencję i może nim zostać osoba wyróżniająca się wiedzą w zakresie funkcjonowania rynku finansowego i regulacji prawnych tworzących jego otoczenie oraz posiadająca co najmniej siedmioletnie doświadczenie zawodowe w tym obszarze. Siedziba rzecznika znajduje się w Warszawie. Koszty działalności Rzecznika i jego administracji ponoszą podmioty rynku finansowego, czyli krajowe zakłady ubezpieczeń, banki, instytucje płatnicze, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, towarzystwa funduszy inwestycyjnych, powszechne towarzystwa emerytalne, firmy inwestycyjne, biura usług płatniczych, instytucje pożyczkowe. Wszystkie one nazywane są zbiorczo podmiotami rynku finansowego a będąc ich klientem w razie naruszenia Twoich praw możesz zwrócić się o pomoc do Rzecznika Finansowego.