Author Archives: Rafał Skiba

Rekomendacje w zakresie bezpieczeństwa kart zbliżeniowych.

Płatności kartami zbliżeniowymi w Polsce rozwijają się dynamicznie. Pod tym względem nasz kraj znajduje się w światowej czołówce, pomimo tego, że sam rynek płatności bezgotówkowych wciąż nie jest jeszcze tak rozwinięty jak w krajach zachodnich.

Pomimo rosnącej popularności płacenie za pomocą kart zbliżeniowych nadal bywa uważane jako czynność płatnicza obarczona większym ryzykiem niż przy użyciu tradycyjnych kart. Powodu takiego stanu rzeczy należy upatrywać między innymi w tym, że procedury wydawania kart zbliżeniowych nie we wszystkich bankach były dla klientów przyjazne. Wydawcy kart nie zawsze umożliwiali klientowi wybór opcji korzystania z funkcji zbliżeniowej lub niekorzystania z niej. Szwankowało również informowanie klientów o zasadach działania takich kart oraz sposobach korzystania z nich.

Aby temu przeciwdziałać, Rada ds. Systemu Płatniczego czyli ciało opiniodawczo-doradcze Zarządu Narodowego Banku Polskiego, wydała rekomendacje w zakresie bezpieczeństwa kart zbliżeniowych. Są one zbiorem dobrych praktyk, jakie zalecane są do wdrożenia przy wydawaniu kart zbliżeniowych. W przygotowanie tego dokumentu zaangażowany był także Związek Banków Polskich oraz kilkanaście banków wydających takie instrumenty płatnicze.

Oszczędności w SKOK a Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

W zeszłym roku opublikowałem na blogu tekst W jaki sposób Bankowy Fundusz Gwarancyjny chroni depozyty bankowe?. Możesz znaleźć w nim informacje na temat tego, jaką ochroną ze strony BFG objęte są pieniądze zdeponowane w banku w przypadku jego bankructwa oraz w jaki sposób działa system gwarantowania depozytów w Polsce.

W ostatnim akapicie tego tekstu napisałem, że wkłady pieniężne członków spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych czyli SKOK-ów nie są objęte gwarancją Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, ale zapewne wkrótce się to zmieni i jeśli tak się stanie poinformuję o tym na blogu. A, że u mnie słowo droższe od pieniędzy niniejszym to czynię. 🙂

Otóż, od 29 listopada 2013 r., czyli od dzisiaj obowiązuje nowelizacja ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, która zmienia dotychczasowy stan rzeczy.  Środki pieniężne zdeponowane w SKOK-ach zostały objęte gwarancją BFG w przypadku bankructwa spółdzielczej kasy oszczędnościowo kredytowej. W ustawie o BFG dodano Rozdział 4c, zatytułowany Obowiązkowy system gwarantowania spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Przepisy zamieszczone w tym rozdziale zapewniają oszczędnościom klientów SKOK-ów taką samą ochronę, jaką mają klienci banków. Obowiązkowy systemem gwarantowania kas, ma zapewnić deponentom (klientom SKOK-ów) wypłatę środków pieniężnych, do gwarantowanej wysokości, w razie ich niedostępności na skutek bankructwa kasy.

Egzekucja komornicza z nieruchomości.

Wiele z moich wpisów na blogu poświęconych jest kredytowi hipotecznemu oraz hipotece. Z zagadnieniami tymi, ale nie tylko z nimi, może wiązać się kwestia wyegzekwowania roszczeń z nieruchomości dłużnika. Dlatego dla dopełnienia obrazu, przyszedł czas na naszkicowanie głównych zasad, według których egzekucja z nieruchomości w razie zaistnienia takiej potrzeby jest prowadzona.

Na wstępie należy zaznaczyć, że egzekucja z nieruchomości jest długotrwałym i  skomplikowanym sposobem dochodzenia roszczeń. Może być ona prowadzona w odniesieniu do każdej nieruchomości, w tym również ułamkowej części nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego, lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość czy spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. W przypadku niektórych nieruchomości egzekucja z nieruchomości może być prowadzona w tzw. trybie uproszczonym. Uproszczony tryb może być zastosowany do niezabudowanej nieruchomości gruntowej oraz nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym lub użytkowym, jeżeli w chwili złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji nie dokonano zawiadomienia o zakończeniu budowy albo nie wystąpiono z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na użytkowanie w rozumieniu przepisów prawa budowlanego.

Wszczęcie egzekucji.

Egzekucja z nieruchomości wszczynana jest na wniosek wierzyciela. Aby mógł on złożyć wniosek do komornika musi posiadać tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko dłużnikowi. Jeżeli wierzycielem jest bank to z reguły takim tytułem będzie bankowy tytuł egzekucyjny. Egzekucję prowadzi komornik działający przy sądzie, w którego okręgu nieruchomość jest położona, przy czym:

Pieniądz elektroniczny a ustawa o usługach płatniczych.

Obowiązująca od niespełna roku ustawa o usługach płatniczych doczekała się pierwszej dużej nowelizacji. Ustawa z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2013 poz. 1036)  wprowadza nowe regulacje dotyczące wydawania, wykupu oraz dystrybucji pieniądza elektronicznego, jak również zasad tworzenia i działalności instytucji pieniądza elektronicznego. W założeniu zmiany te mają ułatwić funkcjonowanie na rynku finansowym podmiotów zainteresowanych wydawaniem pieniądza elektronicznego.

Rozwiązania zawarte w ustawie nowelizującej wdrażają wymogi dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru nad ich działalnością. Co ważne, ustawa nowelizująca uchyla dotychczas obowiązującą ustawę o elektronicznych instrumentach płatniczych, która regulowała kwestie związane z wydawaniem i używaniem elektronicznych instrumentów płatniczych, w tym instrumentów pieniądza elektronicznego, oraz określała prawa i obowiązki stron umów o elektroniczny instrument płatniczy w zakresie nieuregulowanym w ustawie o usługach płatniczych. Po wejściu w życie nowelizacji (tj. od 07 października 2013 r.), kwestie związane z wydawaniem pieniądza elektronicznego, jego wykupem i instrumentami płatniczymi z tym związanymi, działalnością instytucji pieniądza elektronicznego i świadczeniem przez nie usług płatniczych, regulować będzie ustawa o usługach płatniczych.

Hipoteka a podatek od czynności cywilnoprawnych.

Ustanowienie hipoteki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych. W praktyce hipoteki najczęściej są ustanawiane jako zabezpieczenie kredytów bankowych finansujących zakup nieruchomości np. domu czy mieszkania, zwanych kredytami hipotecznymi. Hipoteka może zabezpieczać także kredyty o innym przeznaczeniu oraz wierzytelności przysługujące innym wierzycielom niż banki. Jeśli jest ona ustanawiana w drodze czynności prawnej zawsze należy pamiętać o dopełnieniu obowiązku podatkowego związanego z podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Kto ma obowiązek zapłacić podatek?

Obowiązek podatkowy przy ustanowieniu hipoteki obciąża osobę lub podmiot składający stosowne oświadczenie o ustanowieniu hipoteki. W zależności od przedmiotu hipoteki oświadczenie takie może złożyć właściciel nieruchomości, użytkownik wieczysty, czy np. osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.

Hipotekę może ustanowić dłużnik osobisty banku tj. kredytobiorca, albo osoba trzecia niebędąca dłużnikiem (kredytobiorcą), która na skutek ustanowienia zabezpieczenia w formie hipoteki staje się dla banku dłużnikiem rzeczowym, odpowiadającym za spłatę kredytu zaciągniętego przez inną osobę lub podmiot rzeczowo tj. wyłącznie z obciążonej nieruchomości. Zatem w zależności od wariantu, obowiązek podatkowy może obciążać kredytobiorcę lub dłużnika rzeczowego.

Pożyczka zaciągnięta w firmie pożyczkowej to także kredyt konsumencki.

Kredyty z reguły kojarzą się bankami. Zgodnie z Prawem bankowym tylko banki mogą udzielać kredytów. Mogą to robić także SKOK-i na rzecz swoich członków. Umową najbardziej zbliżoną do kredytu jest pożyczka pieniężna. O różnicach między kredytem a pożyczką z prawnego punktu widzenia pisałem tutaj: Czym się różni kredyt od pożyczki?

Oprócz banków czy SKOK-ów na rynku finansowym działa także wiele rozmaitych firm, które specjalizują się w udzielaniu pożyczek. Reklamy niektórych z nich można nawet ostatnio zobaczyć w telewizji, usłyszeć w radio, o reklamie internetowej nie wspominając.

Kredyt konsumencki nie jedną ma twarz.

Banki udzielając kredytów na rzecz konsumentów, czyli osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej czy zawodowej, zobowiązane są przestrzegać wymogów ustawy o kredycie konsumenckim. Tych samych wymogów powinny także przestrzegać firmy pożyczkowe finansujące konsumentów. Dzieje się tak dlatego, ponieważ pożyczka zaciągana przez konsumenta w takiej firmie jest również klasyfikowana jako kredyt konsumencki. Przez kredyt konsumencki należy bowiem rozumieć kredyt w znaczeniu ekonomicznym, tj. udzielenie przez kredytodawcę (przedsiębiorcę) jakiejkolwiek pomocy finansowej konsumentowi, nie zaś wyłącznie w formie umowy kredytu regulowanej przez Prawo bankowe. Czyli kredytem konsumenckim będzie także pożyczka pieniężna w wysokości nie większej niż 255 550 zł udzielona konsumentowi przez firmę pożyczkową. Więcej na temat tego czym jest kredyt konsumencki pisałem tutaj: „Kredyt konsumencki, czym jest i dlaczego warto to wiedzieć.” 

Reklamacja chargeback a upadłość biura podróży.

O procedurze chargeback pisałem na blogu w zeszłym roku: Transakcje z użyciem kart płatniczych a procedura chargeback. Dla przypomnienia wspomnę, że jest to procedura opracowana i stosowana przez organizacje płatnicze Visa i MasterCard dostępna dla klientów płacących kartami. Mogą to być karty  debetowe, kredytowe czy przedpłacone. Chargeback umożliwia wydawcy karty (bankowi) przesłanie za pośrednictwem organizacji płatniczej reklamacji klienta (użytkownika karty), która obciąża rachunek akceptanta (np. sprzedawcy) kwotą, którą klient zapłacił kartą. Jeśli reklamacja jest zasadna następuje zwrot pieniędzy na rachunek posiadacza karty. Po informacje na temat tego, kiedy i jak można złożyć reklamację chargeback odsyłam do wspomnianej na wstępie publikacji.

To z jakich powodów można złożyć reklamację w trybie chargeback ustalają organizacje płatnicze w swoich regulaminach. Co jakiś czas regulacje te podlegają zmianom, są one aktualizowane i dostosowywane do zmieniających się realiów przy płaceniu kartami. Do najbardziej typowej przyczyny należy zaliczyć sytuacje, w których płatność kartą nastąpiła a towar nie został dostarczony lub usługa nie została wykonana. Taką sytuacją jest np. niewykonanie usługi w ramach wycieczki wykupionej w upadłym biurze podróży.