Author Archives: Rafał Skiba

Przedsiębiorca a rachunek bankowy.

Czy przepisy prawa nakładają na przedsiębiorcę obowiązek posiadania rachunku bankowego? Odpowiedź na to pytanie, generalnie jest twierdząca. Wymóg posługiwania się przez przedsiębiorcę rachunkiem bankowym w związku z prowadzoną działalnością można odnaleźć, w co najmniej kilku ustawach. Poniżej przedstawiam najważniejsze z nich.

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej a rachunek bankowy.

Przede wszystkim należy wspomnieć o ustawie o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r. Otóż, ustawa ta w art. 22 nakłada na przedsiębiorcę obowiązek związany z rachunkiem bankowym. Stanowi on, że przedsiębiorca w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą powinien dokonywać lub przyjmować płatności, które się z nią wiążą za pośrednictwem rachunku bankowego, w każdym przypadku, gdy:

  • drugą stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
  • jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.

Jeżeli przedsiębiorca jest członkiem spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (SKOK-u) może rozliczać się za pośrednictwem rachunku otwartego w tej instytucji.

UWAGA!!!

Od dnia 01 stycznia 2017 roku obowiązuje zmieniony art. 22 ustawy o swobodzie działaności gospodarczej, który nakłada na przedsiębiorców obowiązek rozliczania się za pośrednictwem rachunku jeżeli wartość transakcji przekracza równowartość 15 000 zł. Przeczytasz o tym tutaj: „Obowiązek dokonywania rozliczeń za pośrednictwem rachunku – zmiany”.

Tajemnica bankowa a egzekucja komornicza.

Prawo bankowe nakłada na banki obowiązek zachowania tajemnicy bankowej. Zagadnieniu temu poświęciłem na blogu odrębny wpis, znajdziesz go tutaj: Tajemnica bankowa – kogo i czego dotyczy. Tytułem wstępu do dzisiejszego tematu przypomnę tylko, że do zachowania tajemnicy bankowej zobowiązane są banki, jego pracownicy oraz osoby, za pośrednictwem których bank wykonuje czynności bankowe. Tajemnica ta obejmuje wszelkie informacje dotyczące czynności bankowych, klientów banku, a także osób ustanawiających zabezpieczenia na rzecz banku. Informacje objęte tajemnicą bankową mogą być ujawnione innym osobom i instytucjom tylko na podstawie przepisów ustawy lub na podstawie wyraźnego upoważnienia udzielonego bankowi przez osobę, która jest tajemnicą chroniona.

Wielu czytelników bloga poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy bank może przekazać informacje objęte tajemnicą bankową komornikowi sądowemu? Dlatego nie mogło jej tutaj zabraknąć. 😉

Komornik może żądać od banku przekazania informacji.

Komornik wszczyna egzekucję przeciwko dłużnikowi, w tym celu aby zaspokoić wierzyciela, najczęściej ściągnąć dla niego dług pieniężny. Aby egzekucja mogła być skuteczna, komornik musi posiadać informacje o majątku dłużnika. Obowiązujące przepisy zapewniają komornikom uprawnienia umożliwiające pozyskanie takich danych w związku z prowadzoną egzekucją.

Przedawnienie kredytu – kiedy nastąpi?

Zgodnie z zasadami prawa cywilnego, roszczenia majątkowe (z nielicznymi wyjątkami) po upływie określonego czasu ulegają przedawnieniu. Kiedy to następuje, dłużnik może podnieść zarzut przedawnienia i odmówić zaspokojenia wierzyciela. Roszczenie banku wynikające z udzielonego kredytu również może się przedawnić.

Ogólne terminy przedawnienia określa kodeks cywilny w art. 118. Zgodnie z nim, roszczenia majątkowe przedawniają się po 10 latach, chyba że przepis szczególny na zasadzie wyjątku określa inny termin. Jeżeli jednak roszczenia majątkowe związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej to przedawniają się znaczenie szybciej, bo już po 3 latach. Ten sam 3 letni termin obowiązuje dla przedawnienia roszczeń o świadczenia okresowe np. o odsetki.

Termin przedawnienia zaczyna biec od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Roszczenie jest wymagalne, gdy wierzyciel może żądać od dłużnika, aby je spełnił, a po stronie dłużnika taki obowiązek zachodzi. Przy długu pieniężnym, co do zasady, roszczenie jest wymagalne, gdy upłynął termin jego zapłaty.

Termin przedawnienia kredytu.

Banki niewątpliwie należy zaliczyć do kategorii przedsiębiorców, a kredyty, które udzielają swoim klientom związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zatem roszczenie banku wynikające z niespłaconego kredytu przedawnia się po upływie 3 lat od dnia jego wymagalności. Dotyczy to wszystkich kredytów, zarówno tych udzielanych konsumentom jak i przedsiębiorcom. Cel czy sposób wykorzystania kredytu są bez znaczenia.

Pożyczka pieniężna a podatek od czynności cywilnoprawnych.

Od niektórych czynności cywilnoprawnych, w tym umów, należy zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych.  W zależności od rodzaju czynności cywilnoprawnej, stawka tego podatku może wynosić: 0,1 proc., 0,5 proc., 1 proc., 2 proc., 19 zł. Jedną z umów, przy której także trzeba pamiętać o podatku od czynności cywilnoprawnych jest umowa pożyczki.

Umowa pożyczki a obowiązek podatkowy.

Przy umowie pożyczki podatnikiem jest pożyczkobiorca, który jest zobowiązany obliczyć i wpłacić należny podatek od czynności cywilnoprawnych w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy. Należy przy tym pamiętać, że umowa pożyczki jest skutecznie zawarta przez samo porozumienie stron. Przekazania pieniędzy pożyczkobiorcy z tytułu pożyczki nie należy traktować jako chwili zawarcia umowy, tylko jako wykonanie zobowiązania po stronie pożyczkodawcy. Ma to bardzo ważne znaczenie dla ustalenia momentu, w którym powstaje obowiązek podatkowy. Powstaje on bowiem już w momencie zawarcia umowy, niezależnie od tego, czy później nastąpi przekazanie pieniędzy, albo czy strony rozwiążą umowę lub od niej odstąpią.

W związku z powstaniem obowiązku podatkowego, pożyczkobiorca zobowiązany jest złożyć w urzędzie skarbowym deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnej PCC-3. Nie dotyczy to przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika. Płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego są notariusze. Jeżeli zatem umowa pożyczki zostanie zawarta w formie aktu notarialnego, to notariusz powinien pobrać i odprowadzić do urzędu skarbowego ewentualny podatek PCC od takiej umowy.

Rzeczywista roczna stopa oprocentowania a kredyt konsumencki.

Początek roku przynosi zazwyczaj trochę zmian. Jedną z nich jest ta, która weszła w życie 01 stycznia 2013 r. i dotyczy ustawy o kredycie konsumenckim.  Wdrożyła ona wymogi Unii Europejskiej, określone w dyrektywie Komisji 2011/90/UE z 14 listopada 2011 r.

RRSO powinna być liczona w taki sam sposób.

Celem tej dyrektywy jest ustalenie w państwach Unii Europejskiej takiego samego sposobu obliczania rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania dla kredytów konsumenckich. Jednakowy sposób obliczania tego wskaźnika ma w założeniu umożliwić konsumentom porównywanie ofert kredytodawców w państwach należących do UE. Sposób ten opiera się na przyjęciu nowych założeń do obliczania rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania dla umów kredytowych przewidujących różne sposoby wykorzystania kredytu.

Do tej pory, w zależności od sposobu wykorzystania kredytu, koszty kredytu ponoszone przez konsumenta mogły się różnić. Nowy sposób liczenia rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania ma to zmienić. Obecnie kredytodawcy oferujący kredyty konsumentom, w tym kredyty na czas nieokreślony lub spłacane w całości w powtarzających się okresach, powinni obliczać ją według takich samych założeń.

O czym warto pamiętać pożyczając pieniądze?

Pożyczanie pieniędzy w gronie rodziny, przyjaciół albo znajomych jest dosyć powszechne. Jednak w momencie udzielania pożyczki, strony nie zawsze przywiązują należytą wagę do aspektów prawnych z nią związanych. Dający pożyczkę nierzadko krępuje się lub uważa za niestosowne w stosunku do bliskich osób zachować bardziej sformalizowane podejście przy zawieraniu tego rodzaju umowy. Zdarza się, że takie zachowanie obraca się później przeciwko niemu i w efekcie ma on trudności w odzyskaniu pieniędzy. Dzisiaj kilka słów o tym, na co zwrócić uwagę przy pożyczce pieniężnej.

Pożyczkę reguluje kodeks cywilny.

Jeżeli pożyczasz komuś pieniądze to zawierasz umowę pożyczki w rozumieniu prawa cywilnego. Umowa ta uregulowana jest w kodeksie cywilnym (art. 720 – 724). Z prawnego punktu widzenia, przez umowę pożyczki pieniężnej osoba, która pożyczki udziela czyli pożyczkodawca, zobowiązuje się przenieść określoną ilość pieniędzy na własność osoby, zaciągającej pożyczkę czyli pożyczkobiorcy. Pożyczkobiorca zobowiązany jest natomiast zwrócić tę samą ilość pieniędzy czyli inaczej mówiąc spłacić pożyczkę. Umowa pożyczki jest więc umową zobowiązującą dla obydwu stron. Dochodzi ona do skutku przez samo porozumienie się stron, czyli od tego momentu jest dla nich prawnie wiążąca. Prawnicy określają takie umowy mianem konsensualnych. Udostępnienie pieniędzy pożyczkobiorcy jest już zrealizowaniem zawartej umowy.

Kaucja pieniężna na zabezpieczenie wierzytelności banku.

Kaucja pieniężna dosyć często występuje w obrocie prawnym z udziałem banków. Jest to prosty i łatwy sposób zabezpieczenia wierzytelności. Kaucję pieniężną na rzecz banku przewiduje art. 102 Prawa bankowego.

Na czym polega kaucja?

Kaucja polega na tym, że w celu zabezpieczenia wierzytelności banku, dłużnik lub osoba trzecia (dawca zabezpieczenia) przenosi określoną kwotę pieniężną na bank. Przedmiotem kaucji bankowej mogą być zatem tylko pieniądze. Kaucję taką można ustanowić w złotych lub innej walucie. Co istotne, w wyniku ustanowienia kaucji, bank staje się właścicielem środków pieniężnych, które na nią się składają. Kaucja może zabezpieczać wierzytelności pieniężne banku, w tym przyszłe, czyli nieistniejące jeszcze w momencie jej ustanowienia, np. kredyt, który ma być dopiero udzielony.

Bank jest zobowiązany do zwrotu pieniędzy kaucjodawcy po spłacie całego zabezpieczonego długu, czyli kwoty głównej wraz należnymi odsetkami i prowizją czy innymi kosztami.

Jak ustanowić kaucję?

Jak powyżej wspomniałem, kaucję pieniężną na rzecz banku może ustanowić zarówno dłużnik banku, czyli osoba zaciągająca dług w banku – dłużnik osobisty, jak również osoba trzecia, która nie jest dłużnikiem osobistym. Do ustanowienia kaucji wymagane jest:

  • zawarcie umowy między bankiem a kaucjodawcą, oraz
  • wpłacenie pieniędzy na rachunek banku.