Czy wiesz, że..?

W XIX-wieczny angielski garncarz zainspirowany znaczeniem słów słój oraz świnka ulepił pierwszą świnkę skarbonkę. (fot. Shutterstock)

Czy wiesz, że..?

Pierwszy bank centralny w Europie utworzono w 1668 roku w Szwecji. (fot. Shutterstock)

Czy wiesz, że..?

Kupując mieszkanie od dewelopera stajesz jego właścicielem dopiero po wpisaniu prawa własności w księdze wieczystej. (fot. Shutterstock)

Czy wiesz, że..?

Pierwsze monety jednozłotowe zostały wybite w 1663 roku i stanowiły równowartość 30 ówczesnych groszy. (fot. Shutterstock)

Czy wiesz, że..?

Zgodnie z polskim prawem pieniądze zdeponowane na rachunku bankowym stają się własnością banku. (fot. Shutterstock)

Czy wiesz, że..?

Pierwsze karty kredytowe miały formę metalowej blaszki z danymi osoby korzystającej z kredytu udzielonego przez wystawcę karty. (fot. Shutterstock)

Musisz wiedzieć, że...

Blog Pieniądze i Prawo naprawdę warto czytać :) (fot. Shutterstock)

Czy wiesz, że...?

Inspiracją do wynalezienia bankomatu była maszyna wydająca gumę do żucia. (fot. Shutterstock)

Wysokość sumy hipoteki umownej a kredyt.

Jeśli planujesz zaciągnięcie kredytu hipotecznego albo taki kredyt obecnie spłacasz to zapewne zastanawiałeś/-aś się nad tym jakie reguły rządzą tym, że bank domaga się wpisania hipoteki w takiej a nie innej kwocie. Czy wysokość ta podyktowana jest wymogami wynikającymi z obowiązujących przepisów prawa? Czy w trakcie spłacania kredytu można obniżyć kwotę hipoteki, która obciąża Twoją nieruchomość? Dlatego dzisiaj postanowiłem napisać kilka słów na ten temat.

Czym jest suma hipoteki?

W aktualnym stanie prawnym hipoteka zabezpiecza udzielony kredyt „do oznaczonej sumy”, która jest określoną kwotą pieniężna ujawnioną w księdze wieczystej. Suma hipoteki to  maksymalna kwota w jakiej wierzyciel (np. bank) może zaspokoić się z nieruchomości obciążonej hipoteką. Suma hipoteki powinna być określona w jednostkach pieniężnych danej waluty. Obecnie sumę hipoteki można określić w innej walucie niż waluta kredytu, który jest zabezpieczony hipoteką. Wiąże się z tym jednak pewne ryzyko, pisałem o nim tutaj: Hipoteka umowna jako zabezpieczenie kredytu.

Gdzie i jak można wymienić uszkodzone banknoty lub monety?

Jak wiadomo życie jest pełne zasadzek i może się zdarzyć, że uszkodzimy lub zniszczymy banknot, którym mieliśmy zamiar zapłacić za zakupy, obiad w restauracji czy wyjście do kina. Monety również można uszkodzić tylko, że trzeba się przy tym bardziej natrudzić. 🙂 Co wówczas robić, jak się zachować? Czy uszkodzone pieniądze można wymienić w każdym banku? 

Zarządzenie Prezesa NBP.

Przede wszystkim uszkodzone banknoty należy odpowiednio zabezpieczyć, aby zapobiec ich dalszemu uszkodzeniu. Przerwane banknoty jeśli to możliwe najlepiej skleić taśmą przeźroczystą. Uszkodzone, zniszczone albo zużyte banknoty i monety wyemitowane przez Narodowy Bank Polski możesz wymienić w kasie każdego banku na terytorium Polski. Zasady i tryb takiej wymiany określa Zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego (od 15 stycznia 2014 r. obowiązującym jest Zarządzenie Nr 31/2013 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych, które wskutek zużycia lub uszkodzenia przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej – Dz. Urz. NBP 2013 r. poz.23).

Jeżeli banknoty lub monety kwalifikują się do wymiany zgodnie z warunkami określonymi w zarządzeniu Prezesa NBP, to każdy bank powinien je wymienić od ręki.

Pełnomocnictwo do rachunku bankowego – co należy o nim wiedzieć?

Posiadając rachunek bankowy, otwarty i prowadzony na podstawie umowy zawartej z bankiem, czynności i dyspozycje z nim związane możesz dokonywać poprzez ustanowionego w tym celu pełnomocnika. Z pełnomocnictwem do rachunku wiąże się kilka istotnych zagadnień. W kolejnym wpisie chciałbym je Tobie przybliżyć.

Czym jest pełnomocnictwo?

Pełnomocnictwo, jako instytucja prawna, uregulowane jest w kodeksie cywilnym (art. 95 – 109). Istota pełnomocnictwa sprowadza się do tego, że czynność prawna dokonana przez pełnomocnika w granicach udzielonego mu umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego czyli osoby, która udzieliła pełnomocnictwa. Umocowanie dla pełnomocnika powstaje na podstawie oświadczenia osoby, którą pełnomocnik ma reprezentować. W przypadku umowy rachunku bankowego będzie to oświadczenie posiadacza rachunku. Udzielenie pełnomocnictwa do rachunku bankowego to w praktyce upoważnienie innej osoby, nie będącej posiadaczem rachunku do korzystania z niego i składania dyspozycji z nim związanych. 

Czas wykonania transakcji płatniczych.

Założeniem dyrektywy PSD (dyrektywy 2007/64/WE Parlamentu Europejskiego i  Rady z 13 listopada 2007 r.), wdrożonej do polskiego systemu prawnego poprzez ustawę o usługach płatniczych z 19 sierpnia 2011 r. (Dz. U. Nr 199, poz. 1175) było m.in. stworzenie sprawnych i bezpiecznych zasad dokonywania płatności na obszarze Europejskiego Obszaru Gospodarczego (kraje UE oraz Norwegia, Lichtenstein, Islandia). Transakcje płatnicze realizowane na tym obszarze powinny być w takim samym stopniu łatwe w realizacji jak płatności krajowe. Oprócz szeregu rozmaitych kwestii ustawa o usługach płatniczych zawiera również postanowienia odnoszące się do czasu wykonania transakcji płatniczych. W dzisiejszym wpisie chciałbym je Tobie przybliżyć.

Formy rozliczeń bezgotówkowych.

Usługami płatniczymi są m.in. realizowane przez dostawcę usług płatniczych (kto jest dostawcą takich usług dowiesz się tutaj: Ustawa o usługach płatniczych – to warto wiedzieć) transfery środków pieniężnych na rachunek prowadzony u innego dostawcy w formie:

Biuro Informacji Kredytowej (BIK) – czym jest i jak działa?

Biuro Informacji Kredytowej bywa nazywane zmorą osób zadłużonych. Na jego temat wśród klientów banków krąży wiele nieprawdziwych informacji. Dlatego dzisiaj na blogu chciałbym przybliżyć Tobie zagadnienia związane z działalnością tej instytucji.

Czym jest BIK?

Biuro Informacji Kredytowej zostało utworzone przez Związek Banków Polskich oraz banki w październiku 1997 r. Działa w oparciu o art. 105 ust. 4 Prawa bankowego, który to przepis umożliwia bankom tworzenie razem z bankowymi izbami gospodarczymi instytucji upoważnionych do gromadzenia, przetwarzania i udostępniania informacji. Na tej podstawie prawnej BIK może zgromadzone informacje udostępniać:

  • bankom – dotyczy to informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie, w jakim są one potrzebne w związku z wykonywaniem czynności bankowych oraz w związku ze stosowaniem metod statystycznych,
  • innym instytucjom ustawowo upoważnionym do udzielania kredytów – dotyczy to informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie, w jakim są one niezbędne w związku z udzielaniem kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń,
  • instytucjom kredytowym – dotyczy to informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie niezbędnym do oceny ryzyka kredytowego konsumenta przy zaciąganiu kredytu konsumenckiego.

BIK może także udostępniać instytucjom finansowym, które są podmiotami zależnymi od banków, informacje o zobowiązaniach powstałych z tytułu umów związanych z wykonywaniem czynności bankowych. Jednak, aby było to możliwe umowy te powinny zawierać klauzule informujące o możliwości przekazania danych do takich podmiotów.

Zastaw rejestrowy jako zabezpieczenie wierzytelności.

W poprzednich wpisach na blogu dotyczących sposobów zabezpieczenia wierzytelności przybliżyłem poręczenie oraz hipotekę umowną. W kolejnej publikacji z tego cyklu chciałbym omówić zastaw rejestrowy, który jest również bardzo często stosowany w praktyce bankowej.

Co to jest zastaw rejestrowy?

Zastaw rejestrowy jest odmianą zastawu zwykłego, który uregulowany jest w kodeksie cywilnym. Zastaw jest ograniczonym prawem rzeczowym obciążającym rzecz ruchomą w celu zabezpieczenia wierzytelności. Na jego mocy wierzyciel (np. bank) może zaspokoić się z obciążonej rzeczy bez względu na zmiany jej własności i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi dłużnika, czyli takimi, którzy nie zabezpieczyli swojej wierzytelności zastawem.

Zastaw rejestrowy różni od zastawu zwykłego przede wszystkim tym, że strony umowy zastawniczej mogą postanowić, aby zastawiony przedmiot pozostawić osobie, która go zastawiła. Może ona zatem nadal z niego  korzystać np. w toku prowadzonej działalności gospodarczej.

Zastaw rejestrowy będąc ograniczonym prawem rzeczowym, podobnie jak hipoteka, zapewnia uprawnionemu (w tym wypadku wierzycielowi) określone prawa do rzeczy.  Podobnie jak hipoteka jest także prawem akcesoryjnym, czyli jest ściśle związany z wierzytelnością, którą zabezpiecza. Powstaje i wygasa razem z tą wierzytelnością, nieważność wierzytelności zabezpieczonej skutkuje nieważnością zastawu, nie może być on także przeniesiony bez tej wierzytelności. Od zasady akcesoryjności istnieją jednak pewne wyjątki, o niektórych z nich jeszcze wspomnę.

Kiedy bank może wypowiedzieć umowę kredytu?

Prawo bankowe określa kiedy bank może wypowiedzieć kredytobiorcy umowę kredytu. Okoliczności, których wystąpienie uprawnia bank do rozwiązania umowy kredytowej z klientem określa art. 75 tej ustawy. Decydując się na zaciągnięcie kredytu dobrze znać te regulacje. Dzisiaj chciałbym je Tobie przybliżyć.

Niedotrzymanie przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu.

Przede wszystkim bank ma prawo wypowiedzieć umowę kredytu jeśli kredytobiorca nie dotrzymał warunków udzielenia kredytu. Wystąpienie takiego zdarzenia stanowi podstawę do wypowiedzenia kredytu przez bank albo obniżenia jego kwoty.

Zaciągając kredyt w banku jako kredytobiorca zobowiązujemy się do korzystania z niego na warunkach określonych w umowie kredytu. W trakcie obowiązywania tej umowy bank ma prawo kontrolować przestrzeganie tych warunków po stronie kredytobiorcy. Niedotrzymanie jakichkolwiek warunków (klauzul) zapisanych w treści umowy kredytowej przez kredytobiorcę będzie niedotrzymaniem warunków udzielenia kredytu. Naruszenie nie musi zatem dotyczyć wyłącznie istotnych czyli najważniejszych postanowień tej umowy. Nie ma również znaczenia to, czy kredytobiorca ponosi winę za niedotrzymanie warunków umowy kredytu. Pamiętaj, że bankowi przysługuje prawo wypowiedzenia umowy kredytu w przypadku naruszenia jakichkolwiek warunków udzielenia kredytu, chyba że zostanie to inaczej zapisane na korzyść kredytobiorcy w treści umowy kredytu.