Czy wiesz, że..?
W XIX-wieczny angielski garncarz zainspirowany znaczeniem słów słój oraz świnka ulepił pierwszą świnkę skarbonkę. (fot. Shutterstock)
Czy wiesz, że..?
Pierwszy bank centralny w Europie utworzono w 1668 roku w Szwecji. (fot. Shutterstock)
Czy wiesz, że..?
Kupując mieszkanie od dewelopera stajesz jego właścicielem dopiero po wpisaniu prawa własności w księdze wieczystej. (fot. Shutterstock)
Czy wiesz, że..?
Pierwsze monety jednozłotowe zostały wybite w 1663 roku i stanowiły równowartość 30 ówczesnych groszy. (fot. Shutterstock)
Czy wiesz, że..?
Zgodnie z polskim prawem pieniądze zdeponowane na rachunku bankowym stają się własnością banku. (fot. Shutterstock)
Czy wiesz, że..?
Pierwsze karty kredytowe miały formę metalowej blaszki z danymi osoby korzystającej z kredytu udzielonego przez wystawcę karty. (fot. Shutterstock)
Musisz wiedzieć, że...
Blog Pieniądze i Prawo naprawdę warto czytać :) (fot. Shutterstock)
Czy wiesz, że...?
Inspiracją do wynalezienia bankomatu była maszyna wydająca gumę do żucia. (fot. Shutterstock)
Hipoteka umowna jako zabezpieczenie kredytu.
Wraz z rozwojem rynku kredytów hipotecznych, hipoteka jako forma zabezpieczenia wierzytelności bankowych stała się narzędziem powszechnie stosowanym w praktyce. Sam termin hipoteka wywodzący się z języka greckiego również zrobił zawrotną karierą na przestrzeni ostatnich lat i stosowany jest w mowie potocznej jako synonim na określenie kredytu hipotecznego. W dniu 20 lutego 2011 r., czyli ponad rok temu, weszła w życie bardzo ważna nowelizacja ustawy o księgach wieczystych i hipotece (ustawa ta reguluje w polskim prawie m.in. hipotekę). Dzisiaj zapraszam Ciebie do zapoznania się z hipoteką umowną obowiązującą po tej ważnej zmianie i zachęcam do lektury zwłaszcza jeżeli w najbliższym czasie planujesz zaciągnąć kredyt zabezpieczony w taki sposób.
Jedna hipoteka po zmianach.
W wyniku nowelizacji zlikwidowany został podział na hipotekę zwykłą (hipoteka ustanawiana w konkretniej kwocie na zabezpieczenie istniejącej wierzytelności, której wysokość jest ściśle określona) i hipotekę kaucyjną (hipoteka ustanawiana do określonej wysokości w sytuacji, gdy w momencie jej powstania nie można dokładnie określić wysokości zabezpieczonej wierzytelności). Model nowej hipoteki oparto zasadniczo na dotychczasowej hipotece kaucyjnej. Hipoteka zwykła została usunięta z ustawy, przy czym w pewnym zakresie wciąż będzie funkcjonować w praktyce, ponieważ wobec hipotek zwykłych powstałych przed dniem 20 lutego 2011 r. stosuje się przepisy w dawnym brzmieniu. Natomiast do hipotek kaucyjnych powstałych przed tą datą należy stosować przepisy ustawy o księgach wieczystych i hipotece w brzmieniu po nowelizacji, z pewnymi nielicznymi wyjątkami.
Czym się różni kredyt od pożyczki?
Kredyt i pożyczka kojarzą się z zaciąganiem długu pieniężnego i jako słowa w języku potocznym bywają stosowane zamiennie. Jednak z prawnego punktu widzenia są to różne umowy. Dzisiaj zapraszam Ciebie do przyjrzenia się różnicom pomiędzy nimi.
Pożyczka a kredyt.
Podstawowa kwestia to różne ustawy, które je regulują. Umowa pożyczki uregulowana jest w Kodeksie cywilnym (art. 720–724), natomiast umowę kredytu reguluje Prawo bankowe (rozdział 5).
Pożyczka sprowadza się do tego, że na podstawie zawartej umowy pożyczkodawca zobowiązuje się przenieść na pożyczkobiorcę własność określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko, co do gatunku (to jest zastępowalnych i zdefiniowanych wg cech rodzajowych, np. węgiel, zboże, cukier itp.), zaś pożyczkobiorca zobowiązany jest zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo rzeczy. Ważne jest to, że przy pożyczce dochodzi do zmiany własności pieniędzy albo rzeczy oznaczonych, co do gatunku, stają się one własnością pożyczkobiorcy. Jeżeli przedmiotem pożyczki są pieniądze, w umowie wystarczy wskazać kwotę pożyczki. Gdy przedmiotem pożyczki są rzeczy oznaczone gatunkowo to w umowie należy określić ich rodzaj i ilość.
Pożyczek może udzielać każdy, zarówno osoba fizyczna jak i instytucja. Warunkiem jest, aby pożyczkodawca był właścicielem pożyczanych pieniędzy lub rzeczy.
Poręczenie za spłatę kredytu lub pożyczki.
Poręczenie to popularna forma zabezpieczenia spłaty kredytów lub pożyczek, często stosowany pomiędzy członkami rodziny lub przyjaciółmi. Jednak nie wszyscy, którzy decydują się zostać poręczycielem zdają sobie w pełni sprawę z tego jak kształtuje się ich odpowiedzialność. Poniżej postaram się przybliżyć Tobie istotne kwestie związane z udzieleniem poręczenia.
Czym jest poręczenie?
Poręczenie to umowa na podstawie, której poręczyciel (dający poręczenie) zobowiązuje się względem wierzyciela (np. banku) wykonać zobowiązanie w przypadku, gdyby dłużnik (np. kredytobiorca) swojego zobowiązania nie wykonał. Poręczenie uregulowane jest w kodeksie cywilnym w art. 876 – 887. Jest to umowa dwustronna zawierana pomiędzy wierzycielem i poręczycielem bez udziału dłużnika. Poręczyciel powinien złożyć swoje oświadczenie o udzieleniu poręczenia na piśmie. Ustne oświadczenie poręczyciela będzie nieważne. Ten rygor nie obowiązuje wierzyciela, jego oświadczenie może być złożone nawet w sposób dorozumiany np. przez przyjęcie dokumentu zawierającego oświadczenie poręczyciela. Aby umowa poręczenia była ważna nie jest konieczna zgoda dłużnika, ponieważ nie jest on stroną tej umowy.
Zaciągnięcie kredytu lub pożyczki bez zgody małżonka.
Dzisiejszy wpis poświęcony będzie odpowiedzialności za spłatę kredytu lub pożyczki zaciągniętej przez jednego z małżonków bez zgody drugiego. Zagadnienie omówione będzie z punktu widzenia najczęściej spotykanej sytuacji, gdy pomiędzy małżonkami nie ma ustanowionej rozdzielności majątkowej i umowa kredytu lub pożyczki została podpisana po zawarciu małżeństwa.
Ogólna zasada odpowiedzialności.
W obowiązującym stanie prawnym, co do zasady małżonek nie odpowiada za długi swojego współmałżonka zaciągnięte bez jego zgody. Zasada ta dotyczy zarówno małżeństw ze wspólnością majątkową jak i rozdzielnością majątkową.
Wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku wspólnego małżonków tylko wtedy, jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka (art. 41 § 1. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Mieszkaniowy rachunek powierniczy w ustawie deweloperskiej.
Ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego z dnia 16 września 2011 r., nazywana ustawą deweloperską, ustala nowe standardy nabywania inwestycji mieszkaniowych, nakładając wiele obowiązków na deweloperów w celu ochrony ich klientów. Jednym z kluczowych rozwiązań wprowadzonych przez ustawę jest obowiązek otwierania w bankach przez deweloperów mieszkaniowych rachunków powierniczych dla realizowanych inwestycji deweloperskich. Poniższy wpis przybliży Tobie zasady funkcjonowania tych rachunków zgodnie z ustawą deweloperską.
Kto jest chroniony przez ustawę deweloperską?
Ochrona praw nabywcy przewidziana w ustawie deweloperskiej przysługuje osobie fizycznej, wobec której deweloper na podstawie umowy deweloperskiej zobowiązał się do ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia własności tego lokalu na nabywcę, albo do przeniesienia na nabywcę własności nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym lub użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własności domu jednorodzinnego na niej posadowionego stanowiącego odrębną nieruchomość.
Na jakich zasadach działa rachunek powierniczy?
Instytucja rachunku powierniczego znalazła zastosowanie w ustawie o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego z dnia 16 września 2011 r., którą potocznie nazywa się ustawą deweloperską. Rozwiązania wprowadzone przez tę ustawę dotyczące zamkniętych i otwartych mieszkaniowych rachunków powierniczych, do zakładania których zobowiązani będą deweloperzy, mam zamiar przedstawić w kolejnym wpisie: Mieszkaniowy rachunek powierniczy w ustawie deweloperskiej. Dzisiaj tytułem wstępu do tej tematyki, chciałbym przybliżyć Tobie ogólne regulacje dotyczące rachunku powierniczego w Prawie bankowym.
Zasady działania rachunku powierniczego.
Rachunek powierniczy odnajdujemy w art. 59 ustawy Prawo bankowe. Jest to szczególny rodzaj rachunku bankowego i dlatego w zakresie nienormowanym przez art. 59 stosuje się do niego przepisy ogólne o rachunkach bankowych zawarte w kodeksie cywilnym (art. 725 – 733) oraz w ustawie Prawo bankowe (Rozdział 3).
Idea rachunku powierniczego sprowadza się do tego, że mogą być na nim gromadzone wyłącznie środki pieniężne powierzone posiadaczowi tego rachunku przez osobę trzecią na podstawie odrębnej umowy. Ta odrębna umowa to umowa powiernicza, posiadacz rachunku jest w niej powiernikiem, zaś osoba trzecia powierzającym. Co istotne, na rachunku powierniczym nie można gromadzić innych środków niż należące do osoby trzeciej, jak również środków różnego pochodzenia, tj. zarówno środków osoby trzeciej, oraz środków posiadacza takiego rachunku.
Wspólny kredyt hipoteczny a rozwód.
Dzisiaj parę słów na temat rozwodu i kredytu hipotecznego zaciągniętego wspólnie przez byłych małżonków, pozostających do czasu orzeczenia rozwodu w ustroju ustawowej wspólności majątkowej. Sytuacja taka jest bowiem najczęściej spotykana w praktyce, gdy dochodzi do rozwodu kredytobiorców.
Skutki rozwodu dla umowy kredytu.
Orzeczenie rozwodu między małżonkami z punktu widzenia zaciągniętego przez nich kredytu nie zmienia ich statusu dłużników wobec banku. Umowa kredytowa obowiązuje w takim samym kształcie jak przed rozwodem. Pomimo tego, że po rozwodzie pomiędzy dotychczasowymi małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa, pozostają oni dłużnikami solidarnym z tytułu kredytu, który zaciągnęli wspólnie jako małżeństwo. Oznacza to, że każde z nich nadal pozostaje kredytobiorcą odpowiedzialnym za spłatę całego kredytu, a bank może żądać tego od obojga łącznie bądź od każdego z nich z osobna zgodnie z art. 366 § 1 kodeksu cywilnego.
Pamiętać także należy, że za zaciągnięty kredyt hipoteczny, pomimo tego, iż z reguły jest on zabezpieczony hipoteką ustanowioną na zakupionym mieszkaniu albo domu, każdy dłużnik banku odpowiada całym swoim majątkiem, nie zaś tylko nieruchomością zakupioną za kredyt. W przypadku zaprzestania terminowej spłaty kredytu po orzeczeniu rozwodu, bank może wszcząć egzekucję z całego majątku obydwojga byłych małżonków, czyli także z innych nieruchomości, z rzeczy ruchomych, rachunków bankowych, wynagrodzenia, emerytury itd.
