Wpisy oznaczone tagiem: prawa konsumenta
Odsetki – co o nich wiedzieć wypada?
Jeżeli szukasz definicji odsetek w kodeksie cywilnym, prawie bankowym czy innej ustawie to jej nie znajdziesz. Żadna ustawa nie określa, bowiem tego czym są odsetki. To jednak wcale nie oznacza, że obowiązujące prawo nie zawiera regulacji odnoszących się do odsetek, wręcz przeciwnie. Dzisiaj chciałbym przybliżyć Tobie najważniejsze z nich.
Czym są odsetki?
W odniesieniu do zobowiązań pieniężnych przez odsetki rozumie się wynagrodzenie za korzystanie z cudzych pieniędzy. Odsetki takie mają charakter kredytowy. Ich wielkość zależy od wysokości stopy procentowej, wysokości długu od którego są naliczane oraz czasu, w jakim dług powinien być przez dłużnika spłacony (np. pożyczka lub kredyt).
Wyróżnia się także odsetki za opóźnienie w spełnieniu zobowiązania pieniężnego. Wówczas odsetki mają charakter odszkodowawczy i represyjny wobec dłużnika.
Odsetki są świadczeniem okresowym i ubocznym wobec długu, z którym są związane. Dług jest świadczeniem głównym, jakie dłużnik ma obowiązek spełnić na rzecz wierzyciela. Odsetki mają natomiast charakter akcesoryjny, gdyż prawo do żądania zapłaty odsetek nie może powstać bez prawa do żądania zapłaty długu głównego. Jednak prawidłowość ta nie działa w drugą stronę, tj. jeśli roszczenie o zapłatę odsetek już powstało, to jest niezależne od prawa do żądania zapłaty długu głównego. Może zatem trwać po wygaśnięciu tego długu, być samodzielnym przedmiotem obrotu prawnego (np. przelewu) oraz może być dochodzone przed sądem niezależnie od długu głównego.
Usługi płatnicze – obowiązki informacyjne dostawców.
Dostawcy usług płatniczych (np. banki, SKOK-i, instytucje płatnicze) w związku z ich świadczeniem, zgodnie z wymogami ustawy o usługach płatniczych mają wiele obowiązków w stosunku do swoich klientów. Usługi płatnicze z reguły wykonywane są w oparciu o umowę zawartą z dostawcą. Ustawa nazywa ją umową ramową i określa jako umowę o usługę płatniczą regulującą wykonywanie indywidualnych transakcji płatniczych. Umowa taka może również zawierać postanowienia określające zasady prowadzenia rachunku płatniczego. Rachunkiem płatniczym jest także rachunek bankowy czy rachunek prowadzony przez SKOK jeżeli jest wykorzystywany do wykonywania transferów lub wypłat środków pieniężnych. O tym, co jest usługą płatniczą zgodnie pisałem tutaj: „Ustawa o usługach płatniczych – to warto wiedzieć”.
Sposoby i forma informowania klientów.
Wśród obowiązków nałożonych na dostawców usług płatniczych są również obowiązki o charakterze informacyjnym. Ustawa określa zakres informacji, jakie klient powinien otrzymać, sposoby ich przekazywania oraz kiedy powinno to mieć miejsce.
Kiedy kredytobiorca może wypowiedzieć umowę kredytu?
Napisałem swego czasu na blogu, kiedy bank może wypowiedzieć umowę kredytu i co się z tym wiąże. Obserwując jednak pytania wpisywane do wyszukiwarki na stronie widzę, że poszukujecie również informacji na temat odwrotnej sytuacji, tj. kiedy kredytobiorca może wypowiedzieć umowę kredytu. Poczułem się więc wywołany do tablicy i dzisiejsza publikacja będzie właśnie o tym. 🙂 Z zagadnieniem tym wiąże się kwestia terminu spłaty kredytu, krótko muszę do tego nawiązać.
Termin spłaty kredytu może być w teorii zastrzeżony na rzecz obu stron.
Zgodnie z Prawem bankowym o ile umowa kredytu nie stanowi inaczej, termin spłaty kredytu jest terminem zastrzeżonym na rzecz obu stron. Co to znaczy? Znacz to tyle, że zarówno kredytobiorca, jak i bank są związani terminem spłaty kredytu, który ustalili w umowie. Czyli, jeżeli w umowie nie zapisano inaczej, bank nie może domagać się wcześniejszej spłaty kredytu, a kredytobiorca bez zgody banku nie może spłacić kredytu przed ustalonym terminem.
Karta kredytowa, kredyt w ROR a ustawa o kredycie konsumenckim.
Pierwsze publikacje na blogu dotyczyły kredytu konsumenckiego oraz praw i obowiązków banku oraz klienta z nim związanych. Kredyt konsumencki bywa jednak postrzegany trochę stereotypowo. Większość z nas słysząc słowa „kredyt konsumencki” ma przed oczami obraz Kowalskiego, który sam lub w towarzystwie swojej drugiej połowy, wiedziony pokusą nabycia najcieńszego z telewizorów lub kosmicznej lodówki, względnie nowego, połyskującego chromem i lakierem samochodu udaje się do banku za rogiem, gdzie podpisuje tradycyjną, papierową umowę kredytu i spłaca następnie zadłużenie w ratach ustalonych z bankiem.
Kredyt konsumencki ma różną postać.
Taki kredyt naturalnie będzie konsumencki, jeśli nie przekroczy kwoty 255 550 zł lub jej równowartości w innej walucie, a kredytobiorca zaciąga go jaki konsument. Więcej na ten temat pisałem tutaj: „Kredyt konsumencki, czym jest i dlaczego warto to wiedzieć” Jednak wielu klientom banków umyka fakt, iż kredyt udostępniony w innych formach również może być kredytem konsumenckim ze wszystkimi konsekwencjami, które się z tym wiążą.
Transakcje z użyciem kart płatniczych a procedura chargeback.
Jeżeli płacisz kartą w pewnych, niekorzystnych dla siebie okolicznościach możesz odzyskać swoje pieniądze. Możliwości takie stwarza tzw. procedura chargeback zwana po polsku obciążeniem zwrotnym.
Co to jest procedura chargeback?
Jest to procedura opracowana i stosowana przez organizacje płatnicze Visa i MasterCard. Umożliwia wydawcy karty (bankowi) przesłanie za pośrednictwem organizacji płatniczej reklamacji klienta (użytkownika karty), która obciąża rachunek akceptanta (np. podmiotu prowadzącego sklep) kwotą, którą klient zapłacił przy użyciu karty. Jeśli reklamacja jest zasadna następuje zwrot pieniędzy z rachunku sprzedawcy na rachunek użytkownika karty, dlatego proces ten po polsku nazywa się obciążeniem zwrotnym.
Procedura dostępna jest dla wszystkich klientów płacących kartami debetowymi, kredytowymi czy przedpłaconymi. Jak już wspomniałem podlegają jej transakcje realizowane kartami organizacji płatniczych Visa i MasterCard. Objętą są nią wypłaty gotówki w bankomatach, transakcje kartami w terminalach POS (w punktach handlowych) oraz transakcje na odległość, internetowe i zamówienia telefoniczne z wykorzystaniem kodu CVV (Card Verification Numer, ostatni trzycyfrowy numer wydrukowany na pasku podpisu na odwrocie karty). Procedurze chargeback nie podlegają natomiast przelewy i transfery z kart oraz transakcje we wpłatomatach.
Kiedy bank może wypowiedzieć umowę kredytu?
Prawo bankowe określa kiedy bank może wypowiedzieć kredytobiorcy umowę kredytu. Okoliczności, których wystąpienie uprawnia bank do rozwiązania umowy kredytowej z klientem określa art. 75 tej ustawy. Decydując się na zaciągnięcie kredytu dobrze znać te regulacje. Dzisiaj chciałbym je Tobie przybliżyć.
Niedotrzymanie przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu.
Przede wszystkim bank ma prawo wypowiedzieć umowę kredytu jeśli kredytobiorca nie dotrzymał warunków udzielenia kredytu. Wystąpienie takiego zdarzenia stanowi podstawę do wypowiedzenia kredytu przez bank albo obniżenia jego kwoty.
Zaciągając kredyt w banku jako kredytobiorca zobowiązujemy się do korzystania z niego na warunkach określonych w umowie kredytu. W trakcie obowiązywania tej umowy bank ma prawo kontrolować przestrzeganie tych warunków po stronie kredytobiorcy. Niedotrzymanie jakichkolwiek warunków (klauzul) zapisanych w treści umowy kredytowej przez kredytobiorcę będzie niedotrzymaniem warunków udzielenia kredytu. Naruszenie nie musi zatem dotyczyć wyłącznie istotnych czyli najważniejszych postanowień tej umowy. Nie ma również znaczenia to, czy kredytobiorca ponosi winę za niedotrzymanie warunków umowy kredytu. Pamiętaj, że bankowi przysługuje prawo wypowiedzenia umowy kredytu w przypadku naruszenia jakichkolwiek warunków udzielenia kredytu, chyba że zostanie to inaczej zapisane na korzyść kredytobiorcy w treści umowy kredytu.
Odpowiedzialność za nieautoryzowane transakcje kartą płatniczą.
Ustawa o usługach płatniczych, która weszła w życie 24 października 2011 r., do usług płatniczych zalicza m. in. wykonywanie transakcji przy użyciu karty płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego. Dzisiaj chciałbym przedstawić Tobie zasady odpowiedzialności za nieautoryzowane transakcje z użyciem karty płatniczej określone w tej ustawie. Zagadnienie będzie omówione na przykładzie kart, ale te same zasady stosuje się także do innych instrumentów płatniczych.
Usługi płatnicze z użyciem karty.
Ustawa o usługach płatniczych określa prawa i obowiązki stron w zakresie dostarczania usług płatniczych i korzystania z nich. Zawiera także określenie zasad odpowiedzialności użytkownika karty i dostawcy usług płatniczych za nieautoryzowane transakcje płatnicze.
