Gdzie i jak można wymienić uszkodzone banknoty lub monety?

Jak wiadomo życie jest pełne zasadzek i może się zdarzyć, że uszkodzimy lub zniszczymy banknot, którym mieliśmy zamiar zapłacić za zakupy, obiad w restauracji czy wyjście do kina. Monety również można uszkodzić tylko, że trzeba się przy tym bardziej natrudzić. 🙂 Co wówczas robić, jak się zachować? Czy uszkodzone pieniądze można wymienić w każdym banku? 

Zarządzenie Prezesa NBP.

Przede wszystkim uszkodzone banknoty należy odpowiednio zabezpieczyć, aby zapobiec ich dalszemu uszkodzeniu. Przerwane banknoty jeśli to możliwe najlepiej skleić taśmą przeźroczystą. Uszkodzone, zniszczone albo zużyte banknoty i monety wyemitowane przez Narodowy Bank Polski możesz wymienić w kasie każdego banku na terytorium Polski. Zasady i tryb takiej wymiany określa Zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego (od 15 stycznia 2014 r. obowiązującym jest Zarządzenie Nr 31/2013 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych, które wskutek zużycia lub uszkodzenia przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej – Dz. Urz. NBP 2013 r. poz.23).

Jeżeli banknoty lub monety kwalifikują się do wymiany zgodnie z warunkami określonymi w zarządzeniu Prezesa NBP, to każdy bank powinien je wymienić od ręki.

Zasady wymiany zgodnie z zarządzeniem Prezesa NBP.

Zgodnie z przywołanym zarządzeniem Prezesa NBP, bank wymieni zużyte lub uszkodzone krajowe znaki pieniężne, jeżeli ich autentyczność nie wzbudza podejrzeń, a ich cechy umożliwiają rozpoznanie jaka jest ich wartość nominalna.

Zużyte lub uszkodzone banknoty bank powinien wymienić w pełnej wartości nominalnej, jeżeli:

  • posiadają one 100 % pierwotnej powierzchni, w tym również uszkodzone wskutek umieszczenia trwałego napisu, nadruku, rysunku lub innego znaku, a także zabrudzone, poplamione itp.,
  • przerwane na dwie części sklejone ze sobą lub niesklejone, jeżeli obie części pochodzą z tego samego banknotu, nie posiadają ubytków powierzchni w miejscu przerwania i łącznie stanowią 100 % pierwotnej powierzchni,
  • jeżeli zachowały ponad 75 % pierwotnej powierzchni w jednym fragmencie.

Również monety powinny zostać wymienione w pełnej nominalnej wartości, jeżeli zachowały istotne elementy plastyczne, w tym również uszkodzone wskutek umieszczenia na nich trwałego napisu, rysunku lub innego znaku, a także rozłączone elementy (rdzeń i pierścień) monety tej samej nominalnej wartości.

Monety oraz elementy (rdzeń i pierścień) monet, posiadające ubytki pierwotnej powierzchni (np. przedziurawione, obcięte, opiłowane, poryte), a także o powierzchni zniekształconej poprzez pogięcie nie podlegają wymianie.

Bank wymieni w połowie nominalnej wartości przedstawione do wymiany części banknotów, jeżeli zachowały one od 45 % do 75 % pierwotnej powierzchni w jednym fragmencie.

Części monet również zostaną wymienione w połowie nominalnej wartości, jeżeli zachowały przynajmniej jeden element (rdzeń lub pierścień) i jego istotne elementy plastyczne.

Co w pozostałych przypadkach?

Jeżeli zniszczone pieniądze nie odpowiadają powyższym warunkom określonym w zarządzeniu Prezesa NBP lub bank ma wątpliwości z tym związane to ich nie wymieni, ale ma obowiązek przyjąć je i przekazać do wymiany do Centrali NBP.

Osoba przedstawiająca znaki pieniężne do wymiany powinna wypełnić wówczas wniosek o wymianę zużytych/uszkodzonych znaków pieniężnych, po czym jeśli go złoży otrzymuje pokwitowanie przyjęcia do wymiany. Przyjęte do wymiany znaki pieniężne bank przesyła do Centrali NBP bezpośrednio lub za pośrednictwem oddziałów okręgowych NBP.

Specjaliści w Centrali NBP zbadają znaki pieniężne i ustalą, ile ich powierzchni się zachowało i czy fragmenty pochodzą z tego samego banknotu. Jeśli to badanie zakończy się pozytywnie to Centrala NBP wymieni znaki pieniężne według następujących zasad:

banknoty:

  • w 100 % nominalnej wartości, jeżeli zostanie stwierdzone ponad 75 % pierwotnej powierzchni banknotu,
  • w 50 % nominalnej wartości, jeżeli zostanie stwierdzone od 45 % do 75 % pierwotnej powierzchni banknotu;

monety:

  • w pełnej wartości nominalnej oraz
  • rozłączone elementy (rdzeń lub pierścień) monet w połowie wartości nominalnej.

Centrala NBP przekazuje równowartość wymienionych znaków pieniężnych do banków lub oddziałów okręgowych NBP, które przyjęły znaki pieniężne do wymiany.

Banki lub oddziały okręgowe NBP zobowiązane są zawiadomić osobę, która przedstawiła znaki pieniężne do wymiany, o jej wyniku i wypłacić tej osobie lub przekazać na wskazany przez nią rachunek kwotę przekazaną przez Centralę NBP.

Niewymienione przez Centralę NBP banknoty i ich fragmenty oraz monety i ich elementy (rdzeń i pierścień) zostaną zwrócone osobie, która przedstawiła je do wymiany, wraz z zawiadomieniem o odmowie dokonania wymiany. Zawiadomienie o odmowie powinno zawierać uzasadnienie.

Co ważne, z wymianą zniszczonych pieniędzy nie jest związane ponoszenie jakichkolwiek opłat.

Sytuacja wyjątkowa.

Zgodnie z zarządzeniem Prezesa NBP banki komercyjne mają obowiązek przyjąć pieniądze do wymiany i dokonać jej na miejscu albo przekazać do wymiany do Centrali NBP w zależności od wyżej przywołanych okoliczności, z pewnym wyjątkiem, którego nie polecam sprawdzać w praktyce. 🙂 Wyjątkiem tym są znaki pieniężne, które posiadają cechy wskazujące na to, że uległy uszkodzeniu  w wyniku zadziałania zabezpieczeń zainstalowanych w pojemnikach specjalistycznych lub urządzeniach zabezpieczonych elektronicznie służących do transportu i przechowywania znaków pieniężnych. Uszkodzone w ten sposób banknoty lub monety przyjmowane są do wymiany wyłącznie w oddziałach okręgowych NBP. Oddziały okręgowe NBP mają obowiązek zawiadomić niezwłocznie właściwą terytorialnie komendę wojewódzką policji o przedstawieniu do wymiany takich znaków pieniężnych.

Udostępnij:
  • email
  • Facebook
  • LinkedIn
  • Twitter
  • Google Bookmarks
  • Wykop
  • RSS

Podobne tematy:

27 Komentarzy do Gdzie i jak można wymienić uszkodzone banknoty lub monety?

  1. Słoik pisze:

    Dzisiaj bylam w oddziale banku PKO BP w Warszawie, nie chciano mi wymienic banknotu 50zlotowego, bo ponic im tez nikt nie chce wymieniac banknotow. Kazano mi isc bezposrednio do NBP, pomimo, ze godziny jego otwarcia sa wtedy, kiedy mojej pracy i musialabym brac specjalnie wolne. Zapytalam co w momencie, jesli nie mieszkam w Warszawie, tylko np w malej wiosce pod Szczeinem? Mam jechac specjalnie do Warszawy wymienic banknot? Odpowiedz byla, ze tak!!!! Cale szczescie, dzieki technice moglam na telefonie odpalic strone NBP i odnalezc informacje, ze kazdy bank w Polsce ma obowiazek wymieniac banknoty zniszczone lub zuzyte. Pokazalam to paniom w okienkach i co uslyszalam? Ze to pewnie jest stare, i ze ona teraz bedzie musiala sama isc do NBP! Powiedzialam, ze mam to w nosie, czy strona NBP jest aktualizowana wg nich, czy nie, jest tak napisane, zaraz im kaze odszukac rozporzadzenia i dopiero bedzie wstyd przed kierownikiem. W koncu banknot po klotni mi wymieniono!

  2. Dukat pisze:

    W szczecinie na Starzyńskiego w NBP wymieniają 😉

  3. Lukas pisze:

    Mi mój własny bank nie wymienił uszkodzonego banknotu. Uszkodzony banknot wydał mi bankomat tego banku. Na całej długości krótszego boku miał równo oderwany pas o szerokości około 0,5cm. Odesłali mnie do innego banku, konkurencji, tam mi powiedzieli że kiedyś wymieniali bo sąsiadowali z NBP, ale teraz już nie ma takiej opcji, chyba że byłbym ich klientem, albo wybierał pieniądze z ich bankomatu i miał pokwitowanie.
    W końcu pani bez zbędnych pytań i formalności wymieniła mi ten banknot 100zł w moim banku tylko innym oddziale w innej miejscowości. Do tego oddziału niby należał ten bankomat, chociaż nie wiem czy miało to jakiekolwiek znaczenie. Także z tą wymianą nie jest tak różowo jak na papierze i trzeba się nachodzić. Już myślałem , że będę musiał jechać do Rzeszowa do banku NBP, bo tam jest niby najbliższy, a to ode mnie jest 80km. Ze 100zł banknotem nie opłacałoby mi się jechać specjalnie, a nie jeżdżę tam często w innych sprawach, może raz do roku.

  4. Marta M pisze:

    Miałam niedawno podobną przygodę. Po przeczytaniu powyższego artykułu, uzbrojona w wiadomości, udałam się do pierwszego z brzegu banku w celu wymiany banknotu z oderwanym rogiem. Akurat padło na PNB Paribas. Miła pani próbowała mnie spławić, szukając coraz to nowszych argumentów, np. takich, że nie jestem ich klientką, lub że nawet jeśli przyjmie ode mnie ten banknot, to i tak nie da mi od ręki nowego, tylko trzeba będzie czekać co najmniej dwa tygodnie na decyzję NBP, więc lepiej, żebym od razu poszła do oddziału NBP w Łodzi, itd. Ja z uporem maniaka powtarzałam jej przeczytane tutaj wiadomości, że każdy bank ma obowiązek, że ponad 75% powierzchni banknotu, i tak w kółko. Otarło się to o dyrektora oddziału, ale chyba widzieli, że nie odpuszczę, bo w końcu mi ten banknot wymienili. Pomyślałam też, że jeśli nie chcieliby tego zrobić, zażądałabym uzasadnienia tej odmowy na piśmie, z podpisem i pieczątką dyrektora oddziału.
    Wniosek stąd widać taki, że nie można dać się spławić. Tępy upór plus wiedza zdają się sprawdzać.

  5. Gosia pisze:

    Kilka dni temu spalił się mój samochód, w którym był portfel z dokumentami oraz pieniędzmi, PLN i Euro. Pieniądze nie spłonęły całkowicie, widać nominał, nr na banknocie (na moje 45-75% banknotu pozostało) Jak zrozumiałam PLN muszą wymienić w każdym banku.Moje pytanie czy i gdzie mogę starać się o wymianę Euro?

  6. Patrycja pisze:

    Czy banknoty mogą wymieniać tylko osoby pełnoletnie, czy młodsze osoby też mogą to bezproblemowo zrobić?

  7. Maciek pisze:

    Witam czy mogę wymienić nadpalone euro w polskim banku ?

  8. magdaaa pisze:

    Dziś na ulicy znalazłam pogryziony banknot czy mogę go wymienić ?

  9. Usagi pisze:

    Witam, byłam niedawno w Berlinie, w sklepie mi wydano 10 euro. W Polsce poszłam go wymienić okazało się, że jest wyprany. czy moge go w Polsce wymienić?

  10. Roman pisze:

    Witam
    Przy okazji farbowania spodni pofarbowały się też banknoty 50-cio złotowe na granatowe . W BS powiedzieli że nie wymienią o mam spròbować w NBP. Mają rację???

  11. Anka pisze:

    Witam mam przedarte w pół dwa banknoty 50zl i 100zl wyprały się w pralce i podarły w pół proszę o odpowiedź /radę

  12. jakub pisze:

    witam, mój problem dotyczy przerwanego na pół banknotu o nominale 100 AUD – dolar australijski – czy w NBP uda mi się dokonać wymiany?
    pozdrawiam

  13. Paula pisze:

    Witam, mam naderwany na ok. 20-30 cm banknot 500 SEK (Korony szwedzkiej), gdzie mogłabym go wymienić?

  14. Paula pisze:

    Witam, poprzednio źle napisalam.
    Mam banknot 500 SEK naderwany na 2-3 cm. Gdzie mogłabym go wymienić?
    Pozdrawiam

    • Rafał Skiba pisze:

      W Polsce nikt nie ma obowiązku wymiany banknotu z obcego obszaru płatniczego. Jeśli banknot jest koroną szwedzką to najłatwiej będzie wymienić go w jego kraju macierzystym.

  15. Gosia pisze:

    Mam banknot z oderwanym rogiem,którego nie ma. Czy taki zbrakowany banknot też mogę wymienić za jego 100%-ową wartość?

  16. Elizabeth pisze:

    Jestem z USA i mam problem z wymiana moich dollarow..Kantor nie przyjmuje, bo twierdzi ze sa ” zniszczone” ..
    Banknoty sa w calosci, jedynie pogniecone…
    Gzie moge wymienic ?

    • Rafał Skiba pisze:

      W Polsce żadna instytucja nie ma obowiązku wymiany zniszczonych banknotów pochodzących z USA. Można spróbować w jakimś banku ale zależy to tylko od jego dobrej woli.

  17. Elizabeth pisze:

    Prosze o informacje ,gdzie moge wymienic USA dolar ( kantory i PKO odmawiaja, twierdza,ze tylko nowe, nie wymiete banknoty przyjmuja)..Mam dolary, ktore absolutnie nie sa zniszczone, jedynie lekko wymiete)

  18. Krzysztof pisze:

    Serdecznie życzę zdrowych nerwów i DUŻO szczęścia przy próbie wymiany.Trzy banki mi odmówiły!Z bankomatu M-Banku otrzymałem banknot 100 zł z udartym prawym rogiem.Wszystkie ważne znaki i nadruki na banknocie były czytelne. Polecono mi iść do mojego banku „bo tam mnie znają” to może mi wymienią.To jest drwina i zniszczony weekend.

  19. Bank pisze:

    Dzień dobry mam górną część banknotu o nominalne 50 zł tz mniejszą część połowy , niestety dalsza część została wyzycona . Co mam zrobić z tym kawałkiem banknotu

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *