Wpisy oznaczone tagiem: prawo bankowe
Na czym polega potrącenie bankowe?
W publikacji na temat Egzekucji komorniczej z rachunku bankowego wspomniałem, że zakaz wypłat z zajętego rachunku bankowego nie wyklucza prawa banku do potrącenia swojej wierzytelności. Dzisiaj chciałbym przybliżyć zasady potrącenia bankowego.
Co to jest potrącenie?
Potrącenie uregulowane jest w kodeksie cywilnym (art. 498-505). Polega ono na tym, że dwie osoby, które są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami mogą potrącić swoją wierzytelność z wierzytelnością drugiej strony. Aby było to możliwe, przedmiotem obu wierzytelności powinny być pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone co do gatunku (czyli oznaczone według cech rodzajowych właściwych dla większej grupy przedmiotów), wierzytelności powinny być wymagalne (wierzytelność jest wymagalna jeśli można żądać od dłużnika by spełnił świadczenie na rzecz wierzyciela np. spłacił swój dług pieniężny) i powinny nadawać się do dochodzenia przed sądem lub innym organem państwowym. Skutek potrącenia jest taki, że obie wierzytelności umarzają się wzajemnie do wysokości wierzytelności niższej.
Czy umowa rachunku bankowego może być rozwiązana z mocy prawa?
Takie pytanie pewna osoba zadała mi całkiem niedawno i była zdziwiona, że jest to możliwe. Większość klientów banków nie wie o tym, że istnieje w Prawie bankowym przepis na podstawie, którego umowa rachunku bankowego może wygasnąć automatycznie bez konieczności jej wypowiadanie przez bank lub posiadacza rachunku. Jeśli chcesz wiedzieć jak to możliwe zapraszam do lektury. 🙂
Kiedy umowa rachunku ulegnie rozwiązaniu?
Regulacja, która przewiduje taką możliwość zawarta jest w art. 60 Prawa bankowego. Zgodnie z tym przepisem jeżeli umowa rachunku bankowego nie stanowi inaczej, ulega ona rozwiązaniu, gdy w ciągu dwóch lat nie dokonano na rachunku żadnych obrotów, poza dopisywaniem odsetek, a stan środków pieniężnych na tym rachunku nie przekracza kwoty minimalnej określonej w tej umowie. Co ważne, regulacja ta odnosi się do wszystkich rodzajów rachunków bankowych.
Zgodnie z treścią wyżej przywołanego przepisu umowa rachunku bankowego wygaśnie w razie wystąpienia dwóch okoliczności. Aby taki skutek nastąpił obydwie te okoliczności powinny wystąpić łącznie. Pierwsza z nich to niedokonywanie przez klienta na rachunku przez okres 2 lat żadnych innych obrotów poza dopisywaniem odsetek. Przez obrót na rachunku należy rozumieć operacje powodujące zmiany salda rachunku. Najbardziej typowe z takich zdarzeń to wpływy na rachunek i zlecenia płatnicze.
W jaki sposób Bankowy Fundusz Gwarancyjny chroni depozyty bankowe?
W minionym tygodniu środki masowego przekazu bombardowały nas wiadomościami na temat perypetii klientów oraz prezesa pewnej firmy parabankowej gwarantującej kilkunastoprocentowe zyski w ramach inwestycji depozytowych z metalami szlachetnymi w tle. Czy taka oferta może być realna, czy raczej należy do tych z kategorii Niderlandów ofiarowanych Karolowi Gustawowi przez imć Jana Onufrego Zagłobę herbu Wczele, każdy poważny inwestor powinien ocenić sam. Niemniej jednak sprawa stanowi dobrą sposobność do tego, aby przybliżyć na blogu system gwarantowania depozytów obowiązujący w Polsce. Jest to wiedza, z którą powinien zapoznać się każdy klient banku i dlatego zapraszam Ciebie do lektury.
Kto zarządza systemem gwarantowania depozytów?
Instytucją, która zarządza w naszym kraju systemem gwarantowania depozytów jest Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Funkcjonuje on na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 711 z późn. zm.). Ustawa ta określa m.in. zasady tworzenia i funkcjonowania obowiązkowego systemu gwarantowania depozytów w polskim sektorze bankowym. System ten powstał w celu zapewnienia klientom banków wypłat do określonej wysokości, środków gwarantowanych w razie upadłości banku. Bankowy Fundusz Gwarancyjny gwarantuje deponentowi wypłatę środków pieniężnych w związku wierzytelności jaką ten posiada wobec upadłego banku jeżeli spełnią się warunki gwarancji określone w ustawie.
Biuro Informacji Kredytowej (BIK) – czym jest i jak działa?
Biuro Informacji Kredytowej bywa nazywane zmorą osób zadłużonych. Na jego temat wśród klientów banków krąży wiele nieprawdziwych informacji. Dlatego dzisiaj na blogu chciałbym przybliżyć Tobie zagadnienia związane z działalnością tej instytucji.
Czym jest BIK?
Biuro Informacji Kredytowej zostało utworzone przez Związek Banków Polskich oraz banki w październiku 1997 r. Działa w oparciu o art. 105 ust. 4 Prawa bankowego, który to przepis umożliwia bankom tworzenie razem z bankowymi izbami gospodarczymi instytucji upoważnionych do gromadzenia, przetwarzania i udostępniania informacji. Na tej podstawie prawnej BIK może zgromadzone informacje udostępniać:
-
bankom – dotyczy to informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie, w jakim są one potrzebne w związku z wykonywaniem czynności bankowych oraz w związku ze stosowaniem metod statystycznych,
-
innym instytucjom ustawowo upoważnionym do udzielania kredytów – dotyczy to informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie, w jakim są one niezbędne w związku z udzielaniem kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń,
-
instytucjom kredytowym – dotyczy to informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie niezbędnym do oceny ryzyka kredytowego konsumenta przy zaciąganiu kredytu konsumenckiego.
BIK może także udostępniać instytucjom finansowym, które są podmiotami zależnymi od banków, informacje o zobowiązaniach powstałych z tytułu umów związanych z wykonywaniem czynności bankowych. Jednak, aby było to możliwe umowy te powinny zawierać klauzule informujące o możliwości przekazania danych do takich podmiotów.
Kiedy bank może wypowiedzieć umowę kredytu?
Prawo bankowe określa kiedy bank może wypowiedzieć kredytobiorcy umowę kredytu. Okoliczności, których wystąpienie uprawnia bank do rozwiązania umowy kredytowej z klientem określa art. 75 tej ustawy. Decydując się na zaciągnięcie kredytu dobrze znać te regulacje. Dzisiaj chciałbym je Tobie przybliżyć.
Niedotrzymanie przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu.
Przede wszystkim bank ma prawo wypowiedzieć umowę kredytu jeśli kredytobiorca nie dotrzymał warunków udzielenia kredytu. Wystąpienie takiego zdarzenia stanowi podstawę do wypowiedzenia kredytu przez bank albo obniżenia jego kwoty.
Zaciągając kredyt w banku jako kredytobiorca zobowiązujemy się do korzystania z niego na warunkach określonych w umowie kredytu. W trakcie obowiązywania tej umowy bank ma prawo kontrolować przestrzeganie tych warunków po stronie kredytobiorcy. Niedotrzymanie jakichkolwiek warunków (klauzul) zapisanych w treści umowy kredytowej przez kredytobiorcę będzie niedotrzymaniem warunków udzielenia kredytu. Naruszenie nie musi zatem dotyczyć wyłącznie istotnych czyli najważniejszych postanowień tej umowy. Nie ma również znaczenia to, czy kredytobiorca ponosi winę za niedotrzymanie warunków umowy kredytu. Pamiętaj, że bankowi przysługuje prawo wypowiedzenia umowy kredytu w przypadku naruszenia jakichkolwiek warunków udzielenia kredytu, chyba że zostanie to inaczej zapisane na korzyść kredytobiorcy w treści umowy kredytu.
Rachunek bankowy a śmierć jego posiadacza.
W kolejnym wpisie chciałbym omówić zagadnienia związane ze śmiercią posiadacza rachunku bankowego. Jeśli chcesz się dowiedzieć, co dzieje się z pieniędzmi zgromadzonymi na takim rachunku po śmierci osoby, która go założyła i jakie prawa przysługują w związku z tym jej osobom bliskim zapraszam do lektury. Wiąże się z tym kilka istotnych kwestii, które postaram się Tobie przybliżyć.
Komu bank powinien wypłacić pieniądze z rachunku po śmierci posiadacza?
Po śmierci posiadacza rachunku, pieniądze na nim zgromadzone bank powinien wypłacić spadkobiercom zmarłego. Aby było to możliwe, muszą oni przedłożyć w banku sądowe postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku (na podstawie testamentu lub zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego, gdy zmarły nie sporządził testamentu) albo poświadczenie dziedziczenia sporządzone przez notariusza (ma ono taką samą moc prawną jak postanowienie o stwierdzeniu spadku). Wypłata na rzecz każdego ze spadkobierców następuje w takiej proporcji, w jakiej nabyli udział w spadku. W sytuacji, gdy zmarły posiadacz rachunku zgromadził na nim pieniądze objęte małżeńską wspólnością ustawową, jego małżonek ma prawo żądać wypłaty połowy pieniędzy z tego rachunku, jako części z majątku wspólnego. Druga połowa wchodzi do spadku i powinna być wypłacona spadkobiercom po złożeniu w banku wyżej wymienionych dokumentów spadkowych.
Czym się różni kredyt od pożyczki?
Kredyt i pożyczka kojarzą się z zaciąganiem długu pieniężnego i jako słowa w języku potocznym bywają stosowane zamiennie. Jednak z prawnego punktu widzenia są to różne umowy. Dzisiaj zapraszam Ciebie do przyjrzenia się różnicom pomiędzy nimi.
Pożyczka a kredyt.
Podstawowa kwestia to różne ustawy, które je regulują. Umowa pożyczki uregulowana jest w Kodeksie cywilnym (art. 720–724), natomiast umowę kredytu reguluje Prawo bankowe (rozdział 5).
Pożyczka sprowadza się do tego, że na podstawie zawartej umowy pożyczkodawca zobowiązuje się przenieść na pożyczkobiorcę własność określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko, co do gatunku (to jest zastępowalnych i zdefiniowanych wg cech rodzajowych, np. węgiel, zboże, cukier itp.), zaś pożyczkobiorca zobowiązany jest zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo rzeczy. Ważne jest to, że przy pożyczce dochodzi do zmiany własności pieniędzy albo rzeczy oznaczonych, co do gatunku, stają się one własnością pożyczkobiorcy. Jeżeli przedmiotem pożyczki są pieniądze, w umowie wystarczy wskazać kwotę pożyczki. Gdy przedmiotem pożyczki są rzeczy oznaczone gatunkowo to w umowie należy określić ich rodzaj i ilość.
Pożyczek może udzielać każdy, zarówno osoba fizyczna jak i instytucja. Warunkiem jest, aby pożyczkodawca był właścicielem pożyczanych pieniędzy lub rzeczy.
