Wpisy oznaczone tagiem: tajemnica bankowa
Udzielenie przez bank komornikowi informacji stanowiących tajemnicę bankową.
Cztery lata temu opublikowałem na blogu wpis: Tajemnica bankowa a egzekucja komornicza, poświęcony kwestii przekazywania przez bank komornikowi informacji objętych tajemnicą bankową. Od tamtego czasu stan prawny wówczas opisany uległ zmianie, dlatego w dzisiejszej publikacji przybliżę ten temat z punktu widzenia aktualnej regulacji.
Niezmiennym nadal pozostało to, że banki i ich pracownicy mają obowiązek zachowania tajemnicy bankowej, który obejmuje wszelkie informacje dotyczące czynności bankowych dokonywanych przez klientów banku, a także osób ustanawiających zabezpieczenia na rzecz banku. Po więcej informacji na ten temat odsyłam tutaj: Tajemnica bankowa – kogo i czego dotyczy?.
Jakich informacji komornik może żądać od banku?
Informacje objęte tajemnicą bankową mogą być ujawnione przez bank innym osobom lub instytucjom tylko na podstawie przepisów ustawowych lub na podstawie wyraźnego upoważnienia udzielonego przez osobę, której chronione informacje dotyczą. W odniesieniu do komornika sądowego takim przepisem jest art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. ł) ustawy prawo bankowe, określający obowiązek banków udzielania komornikowi na jego żądanie informacji stanowiących tajemnicę bankową.
Poprzednie brzmienie tego przepisu było nieprecyzyjne i prowadziło do praktycznych problemów, o których wspominałem we wcześniejszej publikacji przywołanej na wstępie. Przepis ten formułował jedynie dyspozycję, że bank ma obowiązek udzielić informacji stanowiącej tajemnicę bankową na żądanie komornika sądowego w zakresie niezbędnym do prawidłowego prowadzenia postępowania egzekucyjnego, postępowania zabezpieczającego oraz wykonywania innych czynności wynikających z jego ustawowych zadań.
Tajemnica bankowa a egzekucja komornicza.
Prawo bankowe nakłada na banki obowiązek zachowania tajemnicy bankowej. Zagadnieniu temu poświęciłem na blogu odrębny wpis, znajdziesz go tutaj: Tajemnica bankowa – kogo i czego dotyczy. Tytułem wstępu do dzisiejszego tematu przypomnę tylko, że do zachowania tajemnicy bankowej zobowiązane są banki, jego pracownicy oraz osoby, za pośrednictwem których bank wykonuje czynności bankowe. Tajemnica ta obejmuje wszelkie informacje dotyczące czynności bankowych, klientów banku, a także osób ustanawiających zabezpieczenia na rzecz banku. Informacje objęte tajemnicą bankową mogą być ujawnione innym osobom i instytucjom tylko na podstawie przepisów ustawy lub na podstawie wyraźnego upoważnienia udzielonego bankowi przez osobę, która jest tajemnicą chroniona.
Wielu czytelników bloga poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy bank może przekazać informacje objęte tajemnicą bankową komornikowi sądowemu? Dlatego nie mogło jej tutaj zabraknąć. 😉
Komornik może żądać od banku przekazania informacji.
Komornik wszczyna egzekucję przeciwko dłużnikowi, w tym celu aby zaspokoić wierzyciela, najczęściej ściągnąć dla niego dług pieniężny. Aby egzekucja mogła być skuteczna, komornik musi posiadać informacje o majątku dłużnika. Obowiązujące przepisy zapewniają komornikom uprawnienia umożliwiające pozyskanie takich danych w związku z prowadzoną egzekucją.
Tajemnica bankowa – kogo i czego dotyczy?
Tajemnice mają to do siebie, że rozpalają ludzką wyobraźnię. Moja ulubiona dziedzina nauki, historia, skrywa w mroku minionych dziejów bardzo wiele różnych tajemnic. Między innymi to sprawia, że jej poznawanie jest tak fascynujące. W życiu społecznym i obrocie gospodarczym funkcjonują natomiast tajemnice zawodowe, takie jak chociażby tajemnica dziennikarska, tajemnica lekarska, tajemnica adwokacka itd. Natomiast z bankami nieodłącznie kojarzy się tajemnica bankowa. To niezwykle istotny obowiązek po stronie banku, ustanowiony i sankcjonowany przez obowiązujące prawo. Dzisiaj na blogu uchylam rąbka tej tajemnicy. 😉
Kto jest zobowiązany zachować tajemnicę bankową?
Banki prowadząc swoją działalność są zobowiązane chronić informacje objęte tajemnicą bankową. Obowiązek ten wynika wprost z Prawa bankowego, a konkretnie z art. 104 ust. 1 tej ustawy. Zobowiązani do zachowania tajemnicy bankowej są bank jako instytucja, osoby w nim zatrudnione oraz osoby, za których pośrednictwem bank wykonuje czynności bankowe.
Czynności bankowe (czyli usługi świadczone przez banki zgodnie z Prawem bankowym) w praktyce najczęściej wykonywane są przez pracowników banku. Na czynność bankową składać się mogą różnorakie czynności faktyczne oraz prawne. Banki i ich pracownicy zawsze mają obowiązek przestrzegania tajemnicy bankowej w związku z działalnością jaką prowadzą. Ponadto pracownik banku ma obowiązek dochować tajemnicy bankowej nie tylko w okresie pracy w danym banku, ale nawet wtedy, gdy przestanie już w nim pracować. Czyli po rozwiązaniu umowy o pracę z bankiem, były pracownik nadal nie może rozpowszechniać wiadomości, o których dowiedział się będąc w nim zatrudniony.
Kredyt a śmierć kredytobiorcy.
Prawo bankowe nie zawiera przepisów regulujących zasady dziedziczenia kredytu po śmierci kredytobiorcy. Dlatego w takiej sytuacji stosuje się ogólne zasady prawa spadkowego zawarte w kodeksie cywilnym. Zgodnie z tymi regułami, prawa i zobowiązania zmarłego wynikające z umowy kredytu przechodzą na jego spadkobierców, których obciąża obowiązek spłaty kredytu zaciągniętego przez kredytobiorcę za życia.
Odpowiedzialność za długi zależy od sposobu przyjęcia spadku.
Spadek to ogół praw i obowiązków majątkowych zmarłego o charakterze cywilnoprawnym. W skład spadku mogą wchodzić także długi zmarłego, w tym zaciągnięte przez niego kredyty bankowe. Spadkobiercy mogą być powołani do spadku na podstawie ustawy lub testamentu. Dziedziczenie ustawowe ma miejsce wówczas, gdy spadkodawca nie sporządził testamentu albo okazał się on nieważny. To, w jakim zakresie spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe, zależy od tego czy przyjął spadek, a jeśli tak, w jaki sposób to zrobił. Do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku.
Proste przyjęcie spadku.
Spadkobierca może przyjąć spadek wprost. Ponosi wówczas odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczeń, co oznacza, że odpowiada za ich spłatę całym swoim dotychczasowym majątkiem oraz majątkiem zmarłego, który odziedziczył. Bez znaczenia jest fakt, że odziedziczone długi mogą być większe niż wartość aktywów spadkowych, które przypadły spadkobiercy.
Biuro Informacji Kredytowej (BIK) – czym jest i jak działa?
Biuro Informacji Kredytowej bywa nazywane zmorą osób zadłużonych. Na jego temat wśród klientów banków krąży wiele nieprawdziwych informacji. Dlatego dzisiaj na blogu chciałbym przybliżyć Tobie zagadnienia związane z działalnością tej instytucji.
Czym jest BIK?
Biuro Informacji Kredytowej zostało utworzone przez Związek Banków Polskich oraz banki w październiku 1997 r. Działa w oparciu o art. 105 ust. 4 Prawa bankowego, który to przepis umożliwia bankom tworzenie razem z bankowymi izbami gospodarczymi instytucji upoważnionych do gromadzenia, przetwarzania i udostępniania informacji. Na tej podstawie prawnej BIK może zgromadzone informacje udostępniać:
-
bankom – dotyczy to informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie, w jakim są one potrzebne w związku z wykonywaniem czynności bankowych oraz w związku ze stosowaniem metod statystycznych,
-
innym instytucjom ustawowo upoważnionym do udzielania kredytów – dotyczy to informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie, w jakim są one niezbędne w związku z udzielaniem kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń,
-
instytucjom kredytowym – dotyczy to informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie niezbędnym do oceny ryzyka kredytowego konsumenta przy zaciąganiu kredytu konsumenckiego.
BIK może także udostępniać instytucjom finansowym, które są podmiotami zależnymi od banków, informacje o zobowiązaniach powstałych z tytułu umów związanych z wykonywaniem czynności bankowych. Jednak, aby było to możliwe umowy te powinny zawierać klauzule informujące o możliwości przekazania danych do takich podmiotów.
Zaciągnięcie kredytu lub pożyczki bez zgody małżonka.
Dzisiejszy wpis poświęcony będzie odpowiedzialności za spłatę kredytu lub pożyczki zaciągniętej przez jednego z małżonków bez zgody drugiego. Zagadnienie omówione będzie z punktu widzenia najczęściej spotykanej sytuacji, gdy pomiędzy małżonkami nie ma ustanowionej rozdzielności majątkowej i umowa kredytu lub pożyczki została podpisana po zawarciu małżeństwa.
Ogólna zasada odpowiedzialności.
W obowiązującym stanie prawnym, co do zasady małżonek nie odpowiada za długi swojego współmałżonka zaciągnięte bez jego zgody. Zasada ta dotyczy zarówno małżeństw ze wspólnością majątkową jak i rozdzielnością majątkową.
Wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku wspólnego małżonków tylko wtedy, jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka (art. 41 § 1. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).