Egzekucja komornicza a wspólny rachunek bankowy.

W nawiązaniu do poprzedniego wpisu Egzekucja komornicza z rachunku bankowego  dzisiaj chciałbym napisać kilka słów o egzekucji komorniczej z wspólnego rachunku bankowego.   Dla współposiadacza takiego rachunku  z egzekucją komorniczą wiąże się pewne ryzyko, które zilustruję historią z życia wziętą. Znalazła ona swój finał w Sądzie Najwyższym, a wniosek jaki z niej płynie jest taki, że decydując się na otwarcie wspólnego rachunku bankowego warto zadbać o to by w umowie z bankiem znalazł się zapis mówiący o tym jak kształtują się udziały poszczególnych współposiadaczy rachunku do środków pieniężnych na nim zgromadzonych.

Zgodnie z Prawem bankowym osoby fizyczne mogą posiadać wspólny rachunek bankowy. Każda z osób będących współposiadaczem rachunku korzysta z uprawnień posiadacza rachunku w granicach określonych w umowie. Jeżeli w umowie rachunku bankowego nie zapisano inaczej, każdy z jego współposiadaczy może dysponować samodzielnie wszystkimi pieniędzmi, które są na nim zgromadzone.

Wspólny rachunek a egzekucja.

Wspólny rachunek bankowy jak każdy rachunek bankowy (z wyjątkiem rachunku powierniczego) może być przedmiotem egzekucji i podlega zajęciu przez komornika. Zgodnie z procedurą egzekucyjną uregulowaną w kodeksie postępowania cywilnego na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko dłużnikowi można zająć wierzytelność z rachunku wspólnego prowadzonego dla dłużnika i osób trzecich. Wystarczy zatem, że dłużnikiem przeciwko, któremu komornik prowadzi postępowanie egzekucyjne jest  jeden ze współposiadaczy wspólnego rachunku bankowego, aby mógł być on zajęty. W takim wypadku egzekucja prowadzona będzie z udziału dłużnika w rachunku wspólnym zgodnie z treścią umowy regulującej prowadzenie takiego rachunku, którą obowiązany jest on przedłożyć komornikowi w terminie tygodnia od daty zajęcia rachunku.  Jeżeli umowa nie określa udziału poszczególnych współposiadaczy w rachunku wspólnym albo gdy dłużnik nie przedłoży umowy komornikowi, domniemywa się, że udziały te są równe. Czyli jeśli jest dwóch współposiadaczy rachunku to przyjmuje się, że do każdego z nich należy 1/2 środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku, jeśli trzech to  1/3 itd. Po ustaleniu udziału współposiadacza, który jest dłużnikiem zwalnia się udziały pozostałych współposiadaczy rachunku od egzekucji.

Ryzyko związane z domniemaniem równości udziałów.

Domniemanie równości udziałów współposiadaczy wspólnego rachunku bankowego ma na celu ochronę interesów wierzyciela. Jednak domniemanie to wiąże się  z realnym ryzykiem, że jeśli pieniądze znajdujące się na rachunku wspólnym należą w większości do jednego z współposiadaczy to mogą w toku egzekucji zostać zajęte przez wierzyciela egzekwującego swoją należność od innego współposiadacza. 

Domniemanie, że udziały we wspólnym rachunku  są równe można obalić poprzez udowodnienie, że ich wielkość kształtuje się inaczej. Najlepszym rozwiązaniem jest określenie innej wielkości udziałów w treści umowy na podstawie, której wspólny rachunek bankowy funkcjonuje.  Jeśli takiego zapisu w umowie brak działa domniemanie równości udziałów do całości pieniędzy zgromadzonych na rachunku bez względu na to, który z współposiadaczy je wpłacił. Ryzyko z tym związane nie jest czysto hipotetyczne. Dowodem tego jest historia opisana w zeszłym miesiącu przez „Rzeczpospolitą”.

Z życia wzięte.

Matka z synem otworzyli wspólnie rachunek w banku w celu założenia lokaty oszczędnościowej. Na rachunek lokaty syn przelał z innego banku kwotę 140 000 zł. Matka, będąca formalnie współposiadaczem rachunku, przegrała w sądzie sprawę z pewną firmą. Firma, na rzecz której, zasądzono od matki w wyroku sporą sumę pieniędzy, wobec braku wykonania przez nią dobrowolnie tego wyroku wszczęła egzekucję komorniczą. Jako sposób egzekucji wskazała zajęcie wierzytelności z rachunku wspólnej lokaty. Komornik zajął ten rachunek i ściągnął z niego kwotę 70 000 zł na poczet długu matki, ponieważ umowa wspólnego rachunku bankowego nie określała udziału matki i syna zadziałało domniemanie, że są one równe (70 tys. stanowi połowę kwoty lokaty na kwotę 140 tys. zł).

Jak można się domyślić, syn nie pogodził się łatwo z utratą połowy pieniędzy zdeponowanych na lokacie i pozwał firmę domagając się zwrotu 70 tys. zł, twierdząc, że cała lokata należała do niego a matka chociaż formalnie była współposiadaczem rachunku faktycznie nie wpłaciła żadnych pieniędzy, wobec czego ich zajęcie na rzecz jej wierzyciela było bezpodstawne. Twierdził także, że jego intencją poprzez otwarcie wspólnego rachunku było uczynienie matki pełnomocnikiem do rachunku. Syn wygrał sprawę w sądzie pierwszej instancji. Firma zaskarżyła jednak wydany wyrok do Sądu Okręgowego i wygrała apelację. Ostatecznie sprawa trafiła przed Sąd Najwyższy, który orzekł, że odpowiedni wpis środków pieniężnych na rachunku bankowym rodzi wierzytelność (prawo) wspólne i domniemanie równych udziałów współposiadaczy rachunku. Nieistotne są źródła z jakich wspólny rachunek został zasilony, tj. skąd pochodzą pieniądze zgromadzone na wspólnym rachunku jak również nieformalne porozumienia współposiadaczy, jeżeli nie doszło do zawarcia odpowiedniej modyfikacji umowy rachunku wspólnego i to do chwili upływu tygodniowego terminu od zajęcia konta przez komornika.

Wobec braku takiej zmiany w treści umowy rachunku wspólnego syn nie mógł się skutecznie sprzeciwić egzekucji i udowodnić, że pieniądze zgromadzone na rachunku wspólnym należą wyłącznie do niego. Sąd Najwyższy wskazał także, że podobne reguły mają zastosowanie do egzekucji z rachunku wspólnego małżonków, jednak małżonkowi obowiązujące prawo zapewnia w takiej sytuacji szerszą ochronę. Wyrok Sądu Najwyższego jest ostateczny.

Egzekucja ze wspólnego rachunku małżonków.

W uzupełnieniu powyższego należy dodać, że można prowadzić egzekucję z rachunku wspólnego dłużnika i jego małżonka na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko dłużnikowi pozostającemu w związku małżeńskim.

Jednak małżonek dłużnika może wytoczyć powództwo o zwolnienie spod egzekucji jeżeli:

  • na rachunku wspólnym małżonków zgromadzono środki, które nie wchodzą do majątku osobistego dłużnika, albo 
  • środki, które nie pochodzą z pobranego przez dłużnika wynagrodzenia za pracę, dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw autorskich i praw pokrewnych, praw własności przemysłowej oraz innych praw twórcy. 

Jeżeli wierzyciel chce prowadzić egzekucję do całości środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym będącym wspólnym rachunkiem małżonków a nie tylko do części małżonka-dłużnika, powinien posiadać tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko obojgu małżonkom.

Kwota wolna od zajęcia a wspólny rachunek oszczędnościowy.

W przypadku, gdy wspólny rachunek bankowy o charakterze oszczędnościowym został zajęty w toku egzekucji komorniczej, to kwota wolna od zajęcia obowiązuje w takiej samej wysokości jak dla indywidualnego rachunku. Jaka jest wysokość tej kwoty dowiesz się z poprzedniego wpisu Egzekucja komornicza z rachunku bankowego.

Udostępnij:
  • email
  • Facebook
  • LinkedIn
  • Twitter
  • Google Bookmarks
  • Wykop
  • RSS

Podobne tematy:

22 Komentarzy do Egzekucja komornicza a wspólny rachunek bankowy.

  1. Barbara pisze:

    Witam a jak to jest w przypadku kiedy konto jest firmowe. Spółka cywilna. Na konto wpłynęła emerytura matki a dłużnikiem jest syn Bank wypłacił tylko połowę emerytury?

  2. Wojtek pisze:

    Czy informacje o podziale zadłużenia zgodnie z podziałem wspólnego konta może Pan umotywować jakimś artykułem prawnym?
    Dziękuje, pozdrawiam Wojtek

    • Rafał Skiba pisze:

      Proszę bardzo, jest to art. 891? § 1 kodeksu postępowania cywilnego, który brzmi:

      Na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko dłużnikowi można zająć wierzytelność z rachunku wspólnego prowadzonego dla dłużnika i osób trzecich. Dalsze czynności egzekucyjne prowadzone będą do przypadającego dłużnikowi udziału w rachunku wspólnym stosownie do treści umowy regulującej prowadzenie rachunku, którą dłużnik obowiązany jest przedłożyć komornikowi w terminie tygodnia od daty zajęcia. Przepisy o wyjawieniu majątku stosuje się odpowiednio. Jeżeli umowa nie określa udziału w rachunku wspólnym albo gdy dłużnik nie przedłoży umowy, domniemywa się, że udziały są równe. Po ustaleniu udziału dłużnika zwalnia się pozostałe udziały od egzekucji.

  3. Napisał Pan, że wobec rachunku bankowego małżonków stosuje się takie same zasady jak przy rachunku wspólnym innych osób. Nie do końca się mogę zgodzić. Na podstawie tytułu wykonawczego przeciwko jednemu małżonkowi organ egzekucyjny może zajać „cały rachunek bankowy”. Odsyłam do wyroku SA w Warszawie VI Wydział Cywilny z dnia 19.03.2014 r., VI ACa 1178/13 (dostępny na: orzeczenia.ms.gov.pl.

    • Rafał Skiba pisze:

      Panie Jacku, dziękuję za komentarz. Z tego co widzę, dwa lata temu (swoją drogą jak ten czas szybko leci) napisałem, że „można prowadzić egzekucję z rachunku wspólnego dłużnika i jego małżonka na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko dłużnikowi pozostającemu w związku małżeńskim.” Następnie stosownie do treści art. 891? k.p.c. wymieniłem kategorie środków pieniężnych, których zgromadzenie na rachunku wspólnym daje podstawy małżonkowi dłużnika do wytoczenia powództwa o zwolnienie spod egzekucji w powyższym przypadku. Przez całość środków pieniężnych, do których odnosiłem wymóg posiadania tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko obojgu małżonkom, rozumiem wszelkie środki bez względu na ich źródło pochodzenia. Wierzyciel będzie mógł zająć również te przywołane kategorie środków pieniężnych, dających podstawę do wytoczenia powództwa przeciwegzekucyjnego jeżeli będzie dysponował tytułem wykonawczym wystawionym przeciwko obojgu małżonkom. Wówczas małżonek współwłaściciel rachunku nie będzie mógł domagać się ich zwolnienia spod egzekucji. To miałem na myśli.

  4. Barbara Pietruszyńska pisze:

    Witam, jak to jest możliwe, że mając nie zapłacony mandat w wysokości 100 zł + koszty egzekucyjne w wysokości ok. 7 zł. komornik zajął mi wszystkie konta pomniejszając je o te 107,00 zł nawet te na których nic nie było łącznie z walutowym???

  5. Kasia pisze:

    Witam, jestem osobą niepełnoletnią i współwłaścicielem konta w banku jest mój tata,który jest zadłużony. Konto jest mi potrzebne do pracy dodatkowej (jednorazowa). Czy konornik ojca może zabrać moje wynagrodzenie ok. 130zł?

    • Bartek pisze:

      Niestety, ale może. Komornik nie bierze pod uwagę skąd wpłynęły środki na konto i z jakiego tytułu. W momencie wplynięcia na konto tracą one jakby swą tożsamość. Ponieważ współwłaścicielem konta jest zadłużony ojciec komornik zajmie wszystko co wpłynie na to konto.

  6. Tomasz pisze:

    Czy komornik może pobrac kwote z rachunku bankowego nawet jesli nie ma na nim srodkow i konto zostaje na minusie?

  7. Ilona pisze:

    Witam,
    jestem współwłaścicielem rachunku bankowego mojego chłopaka. Czy komornik może zająć wtedy to konto i pobierać połowę środków sprowadzonych na tym koncie?

  8. Małgorzata pisze:

    Dobry wieczór Panie Rafale. Przy okazji nurtujacego mnie problemu trafiłam na bardzo przydatny i kompetentny blog,czyli właśnie do Pana. Panie Rafale nie znalazłam wątku, a interesuje mnie sprawa zajęcia wspólnego konta, ale nie przez komornika tylko przez zus. Czy jeśli jestem wspolposiadaczka konta walutowego (posiadaczką jest moja mama) na które wpływają tylko środki mojej mamy (zagraniczna wypłata, a zaraz emerytura) zus ma prawo zablokować również to konto, celem pobrania sobie należności, których wymaga ode mnie? (Jednoosobowa działalność gospodarcza). Bardzo proszę o odpowiedź. Z góry dziękuję za poświęcony czas i pozdrawiam. Do bloga będę na pewno wracać.

  9. Tomasz pisze:

    Mam mały problem. Jestem współwłaścicielem konta w eur. Drugi współwłaściciel ma zajęcia komornicze które również obejmuje to konto. Chce się wypisać z tego konta gdyż z drugą osobą nie mam i nie chce mieć nic wspólnego. Bank nie chce wypisać mnie z umowy na to konto. Tak aby jedynym właścicielem tego konta był dłużnik. Przez te sytuacje mam wpis w BIK. Czy Bank może odmówić wpisania mnie z konta?

  10. Slawomir Puzdrowski pisze:

    Witam,
    mam dwa pytania.
    1.Mam rachunek wspolny z ojcem ktorego emerytura wplywa na to konto. Czy komornik moze zajac te pieniadze?
    2. Komornik zajal pieniadze na moim koncie ale ich nie sciagnal. Splacilem naleznosci na konto komornika. W jakim czasie komornik jest zobowiazany do zdjecia zajecia z mojego konta?

  11. Jula pisze:

    Witam chciałbym zapytać: po śmierci babki nie zrzeklam się spadku bo nie wiedziałam że na to mam pół roku (dziedzicze po zmarłym ojcu a synu babki) po jakimś czasie dowiedziałam się że babka miała kredyt którego nie spłaciła parę dni temu komornik zajął pieniądze z konta mojego i męża natomiast pieniądze nie były moje tylko mojego męża pochodziły z kredytu .Splacilam do komornika całe zadłużenie wysłałam pismo do niego z umową rachunku i umowa kredytu męża. Czy i kiedy zostaną oddane pieniądze mojego męża i wrócą na konto dodam tylko że pieniądze które wpłaciłam do komornika są na jego koncie a zaksięgowanie ich trwa już 5 dni proszę o pomoc

  12. Nikita pisze:

    Witam mam dwa konta w jednym banku, jedno wspolne z mezem drugie tylko moje. Przelalam ze swojego 50zl na nasze wspolne a komornik zabral 25zl i 25zostawil. jestem w trakcie czekania na sprawe o rozwod, poprostu zapomnialam zamknac te konto. Co zrobic aby je zamknac jak najszybciej? na to konto wplywa mi 500plus. wiem ze musze szybko isc i zmienic na swoje indywidualne aby wplywalo ale boje sie ze zadluzenie meza bedzie odbijalo sie na tylko moje konto? czy komornik moze zajac moje konto gdzie formalnie jestem jeszcze w zwiazku malzenskim?

  13. Janusz pisze:

    Jestem posiadaczem konta bankowego wspólnie z małżonką. Dłużniczką jest moja żona. Konto praktycznie było puste. Na rachunku ja ( umowa na mnie a nie na żonę) miałem przyznany kredyt odnawialny w wysokości 20,000 zł. Bank bez mojej zgody sam uruchomił kredyt i przelał na konto komornika. Wszelkie reklamacje w banku są nieskuteczne. Odpisują nie na temat. Odpisują o wspólnych środkach. Ja godzę się ze środkami na koncie , ale nie z kredytem , którego nie uruchomiałem. Swoją drogą czy można w naszym przypadku domniemywać 1/2 środków. Wcześniej nie było dodatkowych zastrzeżeń w umowie co do procentowych wartości środków. Można domniemywać , że są one po połowie. Ale kredyt odnawialny miałem przyznany jeszcze przed ślubem.

  14. Marcin pisze:

    A co w przypadku gdy jestem pełnomocnikiem w koncie osoby trzeciej? I toczy się wobec mojej osoby postępowanie egzekucyjne? Czy takie konto również będzie zajęte?

  15. Iwona pisze:

    Dzień dobry. Mam pytanie na które niestety nigdzie nie mogę znaleźć odpowiedzi. Co w sytuacji gdy właściciel konta wyrobi w banku kartę płatniczą do swojego konta dla osoby trzeciej, która niestety jest dłużnikiem. Czy to może grozić zajęciem konta właściciela. Posiadacz karty nie jest ani współwłaścicielem ani pełnomocnikiem tego konta. Będę ogromnie wdzięczna za odpowiedź.

  16. Rafal pisze:

    Witam. Mam wspólne konto z Partnerka. Moja partnerka wzięła kredyt na siebie. Ja nic nie podpisywałem kredyt jest tylko na nią. Przez jakiś czas były problemy z spłata i bank oddał sprawę do komornika. Najlepsze w tym wszystkim jest to że ja też mam zajęcie komornicze z tego tytułu. Chociaż kredyt jest wyłącznie na moją partnerkę.

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *