Wpisy oznaczone tagiem: usługi płatnicze

Obowiązek dokonywania rozliczeń za pośrednictwem rachunku – zmiany.

Jedna ze zmian prawnych, jaka weszła w życie wraz z Nowym Rokiem, dotyczy obowiązku przedsiębiorców w zakresie dokonywania rozliczeń za pośrednictwem rachunku bankowego. Obowiązek ten wynika z art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r. Wspomniałem o nim w tej publikacji: Przedsiębiorca a rachunek bankowy.

Tak było przed zmianą.

Przed zmianą przepis ten stanowił, że dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą powinno następować za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:

  • stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
  • jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.

Opłata interchange – nowe maksymalne stawki.

29 stycznia 2015 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o ustawy o usługach płatniczych. Najważniejsza zmiana jaką ta nowelizacja wprowadziła jest obniżenie maksymalnej ustawowej stawki opłaty interchange dla krajowych transakcji płatniczych wykonywanych przy użyciu kart płatniczych.

Opłata interchange to opłata ustalona przez organizację kartową z tytułu transakcji płatniczej wykonywanej przy użyciu karty płatniczej, uiszczana przez agenta rozliczeniowego na rzecz wydawcy karty płatniczej.

Nowe maksymalne limity.

Do tej pory opłata interchange nie mogła przekroczyć 0,5% wartości jednostkowej krajowej transakcji płatniczej.  Zgodnie z nowymi regulacjami, stawka opłaty interchange nie może być wyższa niż:

0,2% wartości jednostkowej krajowej transakcji płatniczej wykonanej przy użyciu karty debetowej oraz

0,3% wartości jednostkowej krajowej transakcji płatniczej wykonanej przy użyciu karty kredytowej.

Kiedy akceptant może odmówić przyjęcia zapłaty kartą płatniczą?

Ustawa o usługach płatniczych, o której już wielokrotnie na blogu pisałem, określa między innymi prawa i obowiązki akceptanta karty płatniczej. Jednym z tych praw jest prawo akceptanta do odmowy przyjęcia zapłaty kartą płatniczą w określonych sytuacjach. Pamiętaj jednak, że generalna zasada jest taka, iż akceptant (czyli podmiot, na rzecz którego agent rozliczeniowy świadczy usługi polegające na umożliwianiu realizowania transakcji z użyciem kart płatniczych) ma obowiązek przyjąć zapłatę z użyciem karty płatniczej. Wyjątkiem od tej zasady są przypadki określone przez ustawę, kiedy to akceptant może odmówić przyjęcia zapłaty kartą. Przedstawię je krótko poniżej.

Przypadki wspomniane określa art. 59e ustawy o usługach płatniczych. Przepis ten stanowi, że odmowa przyjęcia zapłaty przez akceptanta może nastąpić w przypadku:

  • upływu terminu, do którego jest możliwe korzystanie z instrumentu płatniczego;
  • zablokowania instrumentu płatniczego;
  • niezgodności podpisu osoby upoważnionej do używania instrumentu płatniczego na instrumencie płatniczym identyfikującym taką osobę z podpisem na dokumencie obciążeniowym;
  • odmowy okazania dokumentu stwierdzającego tożsamość użytkownika karty;
  • stwierdzenia posługiwania się instrumentem płatniczym przez osobę nieuprawnioną;
  • braku możliwości dokonania akceptacji transakcji płatniczej.

Pieniądz elektroniczny a ustawa o usługach płatniczych.

Obowiązująca od niespełna roku ustawa o usługach płatniczych doczekała się pierwszej dużej nowelizacji. Ustawa z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2013 poz. 1036)  wprowadza nowe regulacje dotyczące wydawania, wykupu oraz dystrybucji pieniądza elektronicznego, jak również zasad tworzenia i działalności instytucji pieniądza elektronicznego. W założeniu zmiany te mają ułatwić funkcjonowanie na rynku finansowym podmiotów zainteresowanych wydawaniem pieniądza elektronicznego.

Rozwiązania zawarte w ustawie nowelizującej wdrażają wymogi dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru nad ich działalnością. Co ważne, ustawa nowelizująca uchyla dotychczas obowiązującą ustawę o elektronicznych instrumentach płatniczych, która regulowała kwestie związane z wydawaniem i używaniem elektronicznych instrumentów płatniczych, w tym instrumentów pieniądza elektronicznego, oraz określała prawa i obowiązki stron umów o elektroniczny instrument płatniczy w zakresie nieuregulowanym w ustawie o usługach płatniczych. Po wejściu w życie nowelizacji (tj. od 07 października 2013 r.), kwestie związane z wydawaniem pieniądza elektronicznego, jego wykupem i instrumentami płatniczymi z tym związanymi, działalnością instytucji pieniądza elektronicznego i świadczeniem przez nie usług płatniczych, regulować będzie ustawa o usługach płatniczych.

Rachunek płatniczy a rachunek bankowy.

Prowadzenie rachunków płatniczych to jedna z usług płatniczych, którą mogą wykonywać podmioty świadczące takie usługi czyli tzw. dostawcy usług płatniczych. Są nimi także banki, które zgodnie z Prawem bankowym wykonują czynności bankowe, w tym prowadzą rachunki bankowe.

Czym jest rachunek płatniczy?

Rachunek płatniczy to rachunek prowadzony dla jednego lub większej liczby użytkowników (klientów) służący do wykonywania transakcji płatniczych. Rachunkiem płatniczym jest także rachunek bankowy oraz rachunek członka spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (SKOK-u), jeżeli rachunki te służą do wykonywania transakcji płatniczych.

Rolą rachunku płatniczego jest rejestrowanie środków pieniężnych użytkownika lub takich, które zostały mu udostępnione, znajdujących się na tym rachunku oraz wykonywanie transakcji płatniczych czyli wpłat, wypłat oraz realizacja transferów pieniężnych z jego udziałem. Rachunek taki prowadzony jest dla klienta (użytkownika) w związku z umową ramową zawartą z dostawcą usług płatniczych, czyli umową regulującą wykonywanie indywidualnych transakcji płatniczych, która może zawierać postanowienia w zakresie prowadzenia rachunku płatniczego.

Usługi płatnicze – obowiązki informacyjne dostawców.

Dostawcy usług płatniczych (np. banki, SKOK-i, instytucje płatnicze) w związku z ich świadczeniem, zgodnie z wymogami ustawy o usługach płatniczych mają wiele obowiązków w stosunku do swoich klientów. Usługi płatnicze z reguły wykonywane są w oparciu o umowę zawartą z dostawcą. Ustawa nazywa ją umową ramową i określa jako umowę o usługę płatniczą regulującą wykonywanie indywidualnych transakcji płatniczych. Umowa taka może również zawierać postanowienia określające zasady prowadzenia rachunku płatniczego. Rachunkiem płatniczym jest także rachunek bankowy czy rachunek prowadzony przez SKOK jeżeli jest wykorzystywany do wykonywania transferów lub wypłat środków pieniężnych. O tym, co jest usługą płatniczą zgodnie pisałem tutaj: „Ustawa o usługach płatniczych – to warto wiedzieć”.

Sposoby i forma informowania klientów.

Wśród obowiązków nałożonych na dostawców usług płatniczych są również obowiązki o charakterze informacyjnym. Ustawa określa zakres informacji, jakie klient powinien otrzymać, sposoby ich przekazywania oraz kiedy powinno to mieć miejsce.

Błędnie wykonany przelew a odpowiedzialność banku.

Ustawa o usługach płatniczych reguluje szereg kwestii związanych ze świadczeniem usług płatniczych. Wśród nich są m.in. zasady odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej. Do najbardziej rozpowszechnionych transakcji obok płatności kartami, należy przelew pieniężny. Każdy posiadacz rachunku bankowego wykonuje zazwyczaj tego typu transfery pieniężne, zlecając chociażby płatności za rachunki albo faktury.

Dzisiaj chciałbym przybliżyć, jak kształtuje się odpowiedzialność banku względem zlecającego przelew za jego nienależyte wykonanie na gruncie tej ustawy. Poniżej będzie mowa o banku, który działa jako dostawca usług płatniczych, ale te same zasady odnoszą się także do innych podmiotów, które są takimi dostawcami dla swoich klientów, np. spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (SKOK-i) czy instytucji płatnicze. Co to są  instytucje płatnicze dowiesz się stąd: „Ustawa o usługach płatniczych – to warto wiedzieć”.